بازار متشکل ارزی، گام دوم برای مدیریت بازار ارز

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، رییس کل بانک مرکزی در جدیدترین اظهار نظر خود از شروع به کار بازار متشکل ارزی در زمان 21 مرداد مصادف با عید سعید قربان خبر داد. عبدالناصر همتی ابراز امیدواری کرد که با شروع به کار این بازار شاهد شکل گیری نرخ واقعی و شفاف اسعار خارجی به صورت اسکناس باشیم. به طور کلی، بازار متشکل ارزی را می توان دومین گام بانک مرکزی در ایجاد یک سامانه برای معاملات ارزی دانست. پیش تر سامانه نیما نیز به منظور خرید و فروش، حواله های ارزی به وجود آمده است. اما بازار متشکل ارزی، تفاوت هایی با سامانه نیما دارد که می توان این دو را مکمل یکدیگر دانست.
بازار متشکل ارزی در گام نخست قرار است که معاملات نقدی میان صرافی ها را پشتیبانی کند. در این بازار تقاضاهای ارایه شده از سوی صرافان به ترتیب بیشترین مقدار و عرضه ها به ترتیب کمترین مقدار، نمایش داده می شود و صرافان می توانند ارز مدنظر خود را از میان پیشنهادات تهیه کرده یا این که با توجه به تقاضاهای موجود، ارز خود را به فروش برسانند.
یک نکته دیگر درباره بازار متشکل ارزی، انتقال تسویه ارزی از شهرهای خارجی نظیر دوبی، هرات، استانبول و سلیمانیه به تهران است. به طور سنتی، نرخ دلار تهران از این بازارها متاثر می شود و تحولات این نرخ ها است که در نهایت نرخ دلار تهران را تعیین می کند. در حال حاضر، نرخ ارز در بازارهای خارج از کشور حدود ساعت ۱۱ ظهر مشخص می‌شود، اما بازار متشکل ارزی این امکان را ایجاد می‌کند که ساعت نه صبح هر روز، نرخ متوسط مشخص و معاملات بر اساس آن انجام شود. نرخ موزون متوسط کشف شده در این بازار، عددی است که مبنای معاملات قرار می‌گیرد و حداکثر نوسان در نظر گرفته شده برای آن نیز ۳ درصد است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که مانند تابلوی بورس، در این شرکت نیز یک تابلو قرار می‌گیرد تا شاخص قیمت کشف شده در این بازار مورد مشاهده عموم قرار گیرد. این نرخ به‌عنوان یک معیار اصلی مورد توجه معامله‌گران قرار می‌گیرد. بنابراین این بازار تنها یک سامانه مجازی نیست و قرار است بخشی از ساختمان شماره یک بانک مرکزی در خیابان فردوسی، محل استقرار و فعالیت بازار متشکل ارزی شود. در این بازار صرافی‌های مجوزدار حضور دارند که باید مدارک لازم درخصوص حضور در این بازار را ارایه کنند. یکی از پیش‌نیازهای حضور در این بازار ارایه یک حساب ارزی و حساب ریالی به بانک مرکزی و اعطای مجوز برای برداشت از این حساب‌ها به منظور انجام معاملات ارزی است. به بیان دیگر رقم مدنظر در این معاملات از سوی بانک مرکزی مسدود و در نهایت در صورت انجام معامله، انتقال منابع ارزی و ریالی در حساب دو طرف از سوی بانک مرکزی صورت خواهد گرفت و نرخ مبادله نیز اعلام خواهد شد. همچنین از این معاملات کارمزدی کسر خواهد شد که این منابع به‌عنوان درآمد این شرکت به حساب می‌آید، هر چند به گفته مسوولان این مبلغ رقمی کمتر از یک درصد خواهد بود. اگر چه ترکیب هیات‌مدیره این شرکت جدید هنوز اعلام نشده است، اما گزارش‌ها حاکی از آن است که کانون صرافان، شرکت فرابورس، شرکت خدمات انفورماتیک، بانک‌های خصوصی و بانک‌های دولتی برخی از سهامداران این شرکت هستند. مسوولان این بازار عنوان کردند که امکان دارد با عمیق شدن معاملات این بازار، در گام‌های بعد با سامانه نیما ادغام شود و شاید به یک مکانیزم مشترک برای کل معاملات دست پیدا کند. به نظر می رسد که عملی شدن این بازار تا دو هفته دیگر، به بسیاری از سوالات این بازار پاسخ خواهد داد.