تاریخ انتشار خبر : ۱۳۹۶/۰۸/۲۴ ۱۲:۱۶:۰۹
حمایت بانک مسکن از استارت آپهای فعال در حوزه بازآفرینی شهری
نخستین نشست هم اندیشی و معرفی فرصت های کارآفرینی برای استارت آپها با موضوع «بازآفرینی شهری پایدار» توسط شرکت کارآفرینی بانک مسکن برگزار شد.
به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن - هیبنا، در ابتدای این نشست حمید یاری، مدیرعامل شرکت کارآفرینی بانک مسکن با اشاره به اینکه شکلگیری این شرکت در اردیبهشت ماه کلید خورد، گفت: بنای فعالیت این شرکت بر این است که کمک کند تا دغدغههای وزارت راه و شهرسازی را حل کند. به عبارت دیگر شرکت کارآفرینی بانک مسکن شکل گرفت تا مسیر کنونی که در وزارت راه و شهرسازی در حال طی شدن است را مورد مداقه قرار دهد و نسبت آن را با اهداف نوینی که بازار به سمت آن حرکت میکند بسنجد. در ادامه مسیر با شکلگیری یک شرکت تخصصی که در حوزه فعالیتهای وزارت راه و شهرسازی متمرکز است، از صاحبان ایده حمایتهای تخصصی خواهیم داشت.
وی خاطر نشان کرد: زمانی که ایدهها از بستر یک شرکت تخصصی تبدیل به استارت آپ شود، مسیر جذب سرمایهگذار نیز ساده تر طی خواهد شد.
یاری با بیان اینکه در صورت دست و پاگیر بودن برخی از مقررات برای استارت آپها، تلاش میکنیم از طریق مذاکره با وزارت راه و شهرسازی و بانک مسکن، مسیر فعالیت را برای ایده پردازان تسهیل کنیم، ابراز امیدواری کرد: خروجی این نشست اولیه شکلگیری ایده های تازه در مسیر بازآفرینی شهری پایدار که یکی از دغدغههای اصلی وزارت راه و شهرسازی است باشد.
در ادامه این نشست، مهندس مهرناز عطاران به نمایندگی از شرکت عمران و بهسازی شهری ایران به تشریح موضوع بازآفرینی شهری پرداخت و گفت: گسترش سریع و بیرویه شهرها در دهههای گذشته باعث بروز مشکلاتی شده که از آن جمله میتوان به تبدیل مراکز هسته تاریخی شهرها با وجود قدمت میراثی به بافتهای رها شده، دامنه دار شدن مشکل اشتغال و مسائل اجتماعی به دنبال آن و نیز شکلگیری حاشیهنشینی در اطراف شهرها شده است. به این ترتیب رشد شتابان شهرها هم در درون و هم در بیرون شهرها ناکارآمدی را به دنبال داشته است.
وی با بیان اینکه 30 درصد از جمعیت شهری کشور معادل 19 میلیون نفر، بدمسکن هستند، گفت: بخشی از این جمعیت در بافتهای ناکارآمد میانی یعنی همان بافت فرسوده در لایه پیرامون هسته تاریخی شهرها زندگی میکنند که وسعت آن در کشور 55 هزار هکتار است. بخش دیگری از این جمعیت نیز ساکن 24 هزار هکتار بافت تاریخی هستند که فاقد شرایط سکونت ایدهآل بوده و عدهای نیز در 61 هزار هکتار سکونت گاه غیررسمی شکلگرفته در کشور که از آنها با عنوان بافتهای خودرو و خودانگیخته یاد میشود، سکونت دارند.
عطاران از فقر شهری، گسترش آسیبهای اجتماعی، فقدان حس تعلق و مهاجرتهای پی در پی، ایمنی و تاب آوری پایین در برابر بلایای طبیعی، افت منزلت مکانی و بحران هویت، ناکارآمدی نظام حمل و نقل و بحرانهای زیست محیطی به عنوان وجوه مشترک بافتهای ناکارآمد شهری یاد کرد و افزود: وقوع یک زلزله در کرمانشاه طی روزهای اخیر فاجعه آفریده است. از طرفی در حادثه پلاسکو شاهد بودیم که ازدحام مردم مانع خدمت رسانی مطلوب شد و نشان از تابآوری اجتماعی پایین شهروندان داشت. بنابراین تابآوری صرفا به ویژگیهای فنی ابنیه خلاصه نمیشود.
وی در ادامه با اشاره به اینکه چهار رویکرد متفاوت از گذشته تا کنون برای حل مشکل بافتهای شهری شکل گرفته است، اظهار کرد: از سال 76 با شکلگیری شرکت مادر تخصصی عمران و بهسازی شهری، برای اولین بار یک نهاد در این حوزه تخصصی شکل گرفت. هر چند نهاد سازی خاص بافتهای ناکارآمد با هدف جلوگیری از توسعه افقی شهرها و توجه به مراکز تاریخی، اتفاق مثبتی بود اما نبود نگاه فرابخشی در این دوره مشکل اصلی بود.
عطاران ادامه داد: دوره دوم از سال 82 همزمان با همکاری جمهوری اسلامی ایران با بانک جهانی در حوزه ارتقاء کارآمدی بافتهای شهری شکل گرفت که از موضوع مداخلات مستقیم کلان مقیاس تغییر جهت پیدا کردیم و تا حدودی وارد فاز توانمندسازی سکونت گاههای غیررسمی شدیم. در همین دوره سندی هم با هدف ضرورت همکاری بین بخشی، توجه به مشارکتهای مردمی و هم راستا دانستن کاهش فقر با توسعه جوامع محلی تنظیم شد که گام مثبتی بود.
این متخصص شهرسازی با اشاره به تجربه تخریب جزیره غربتیها در محله خاک سفید بدون توجه به ساکنان این منطقه، گفت: نتیجه این نحوه مداخله، شکلگیری فضاهای مشابه در هرندی، دروازه غار و رود-دره درکه شد چرا که ساکنان خاک سفید در نقاط دیگر شهر پراکنده شدند. این موضوع اهمیت پرداختن به کاهش فقر شهری در تماما ابعاد اعم از فقر فرهنگی و اجتماعی را که در بازآفرینی شهری مورد تاکید قرار گرفته است، نشان میدهد.
وی سومین رویکرد دولت نسبت به بافتهای ناکارآمد را مربوط به سال 88 به بعد عنوان کرد و گفت: در این دوره از طریق ابزارهای تشویقی و تسهیلاتی، زمینه نوسازی بافتها بدون مداخله مستقیم دولت فراهم شد. در عین حال از سال 92 چهارمین رویکرد دولت نسبت به بافتهای ناکارآمد شهری با استقرار دولت یازدهم شکل گرفت به نحوی که دیگر تنها ناکارآمدی بافتهای شهری بر اساس سه شاخص ریزدانگی، نفوذ ناپذیری و ناپایداری تعیین نمیشود، بلکه به مسائل اجتماعی مبتلابه شهروندان ساکن در این بافتها نیز توجه میشود. طبعا در این صورت ضرورت همکاری بین بخشی پررنگتر خواهد شد به نحوی که در مساله اعتیاد، حضور ستاد مبارزه با مواد مخدر ضروری است و در موضوعات دیگری همچون زنان سرپرست خانوار، کمیته امداد باید ورود کند.
وی با اشاره به تدوین سند ملی بازآفرینی شهری در دولت یازدهم تحت عنوان سند «احیا، بهسازی و نوسازی بافتهای ناکارآمد و فرسوده شهری»، افزود: این سند بالادست، چارچوب اقدام خوبی در اختیار کسانی که نسبت به بازآفرینی شهری مسوولیت دارند ارائه میدهد.
این متخصص شهرسازی با تاکید بر اینکه رویکرد بازآفرینی، شهر را به منزله یک سیستم زنده میشناسد، گفت: در گذشته یک نسخه واحد برای همه بافتهای شهری ارائه میشد اما در رویکرد بازآفرینی باید تفاوت بافتها با یکدیگر لحاظ شود و برنامهریزیها به نحوی صورت گیرد که پاسخگوی تغییرات شهر باشد. به عبارت دیگر این رویکرد تاکید زیادی بر «زمینهگرایی» و کنار گذاشتن مفروضات دارد.
عطاران اهداف چهار گانه بازآفرینی شهری را کاهش فقر شهری، ارتقای تابآوری شهری، ارتقای هویت و منزلت مکانی شهرها و حفاظت از ارزشها و نیز تحقق حکمروایی شهری در راستای ارتقای انسجام اجتماعی عنوان کرد و افزود: طبعا شرکت عمران و بهسازی شهری به تنهایی توان تحقق این اهداف را ندارد و همکاری بین بخشی یک امر ضروری است.
وی با بیان اینکه در حال حاضر دو بافت دیگر نیز علاوه بر بافتهای ناکارآمدی که قبلا شناسایی شده، در شرکت عمران و بهسازی شهری ایران نیازمند بازآفرینی شناخته شده است، گفت: یکی از این دو، بافتهای روستایی ادغام شده با شهرها است که تا حدی در مقایسه با بافتهای اطراف ناکارآمد هستند. از این نمونه میتوان به محله ده ونک در تهران اشاره کرد. گروه دوم نیز اراضی دارای کاربری ناهمگون با شهر نظیر پادگانها و زندانها هستند که تحت عنوان «اراضی قهوهای» از آنها یاد میشود.
عطاران از ایدهپردازانی که تمایل دارند در حوزه تحقق اهداف بازآفرینی شهری فعالیت کنند، درخواست کرد اصول هادی و راهنمای سند ملی بازآفرینی شهری را مطالعه کنند و ادامه داد: توزیع متوازن جمعیت، رفع موانع سرمایهگذاری در بافت، پاسداری از ارزشهای موجود، برقراری نظامای انگیزشی مالی، اجرای پروژههای محرک توسعه، حضور حداکثری مردم و حفظ هویت شهرها، از کلید واژههای بازآفرینی است که میتواند مبنای ایدهپردازی قرار گیرد
وی از تشکیل ستاد بازآفرینی شهری در سه سطح ملی، استانی و شهرستانی خبر داد و با اشاره به عضویت 21 تن از مقامات تراز اول کشور در ستاد ملی، گفت: جلسات این ستاد در دولتهای یازدهم و دوازدهم طبق برنامه تشکیل و عزم ملی و هماهنگی بین بخشی با جدیت از سوی دولت دنبال میشود.
عطاران با بیان اینکه برنامه اقدام این سند در سه حوزه مسکن، توسعه و تجهیز خدمات روبنایی و ارتقای زیرساخت و قلمرو عمومی پیش بینی شده است، تاکید کرد: در این بین اقدامات نرم افزاری مکمل نظیر ظرفیت سازی، ابزار سازی و نهاد سازی نیز مهم است.
وی خاطر نشان کرد: همه اقدامات بازآفرینی حول توسعه توانمند سازی ساکنان بافتهای ناکارآمد خواهد بود. از این رو ایجاد نهاد توسعه محله یکی از برنامههای جدی شرکت عمران و بهسازی شهری در آینده است.
عطاران از آمادگی شرکت عمران و بهسازی شهری به منظور حمایت از استارت آپها و ارائه اطلاعات به آنها خبر داد و گفت: محدوده بافتهای ناکارآمد در 544 شهر شناسایی شده و بانک اطلاعاتی سکونت گاههای غیررسمی نیز تدوین شده و آماده ارائه به صاحبان ایده است.