راهکار دوری بازار مسکن از فعالیت های سوداگرانه

حمید یاری اقتصاددان یکی از صاحبنظران حوزه مسکن و ساختمان با تائید این موضوع، به تفاوت دوره رونق پیش رو با دوره ­های گذشته اشاره کرد و به پایگاه خبری بانک مسکن- هیبنا، گفت: آنچه اهمیت دارد تفاوت جنس دوره رونق پیش­ رو با دوره ­های رونق گذشته است. به این معنا که اگر چه قرار گرفتن بازار مسکن در فاز رونق طی دوره ­های گذشته همواره با جهش و افزایش چندین برابری قیمت­ ها همراه بود اما روند تغییرات سمت تقاضا، عرضه و همچنین تغییراتی که در هرم جمعیتی طی چند سال گذشته اتفاق افتاده نشان می ­دهد که شرایط بازار مسکن با تغییرات عمده ­ای نسبت به دوره­ های قبل مواجه شده است.

وی ادامه داد: همین موضوع سبب می­ شود انتظار جهش قیمتی از بازار مسکن در دوره رونق پیش ­رو وجود نداشته باشد. یا به تعبیر دیگر شکل­ گیری انتظار برای جهش قیمت­ ها از سوی سمت عرضه یا فعالان بازار با واقعیت ­های موجود در بازار تناسب و هم­خوانی ندارد.

وی با بیان اینکه قرارگیری بازار مسکن در وضعیت رونق مناسب و منطقی سبب می­ شود تا فعالان حرفه ­ای و متقاضیان مصرفی وارد بازار شده و فعالیت منطقی خود را کلید بزنند، اظهار کرد: در این شرایط یک متقاضی با مجهز شدن به ابزار تسهیلات بانکی یا از مسیر پس­ انداز پول وارد بازار شده و می ­تواند از فروش ملک خود سود منطقی و مناسب­ تر از سود بانکی به دست ­آورد. چون کسب سود معادل بازدهی نرخ سود بانکی به علاوه سود منطقی بین 3 تا 4 درصد سبب می ­شود که فعالان و متقاضیان جدیدی در بازار حاضر شوند.

یاری در عین حال به برداشت اشتباه برخی فعالان بازار مسکن از رونق دوره پیش ­رو اشاره کرد و گفت: البته در این مقطع زمانی که بازار مسکن آماده ورود به فاز رونق می ­شود ممکن است برخی فعالان بازار با برداشت اشتباه از جنس رونق پیش ­رو و به طمع کسب سود چند برابری، اقدام به افزایش ناگهانی قیمت­ های پیشنهادی املاک کنند و نهایتا منجر به بروز انحرافاتی در بازار ملک شوند.

این اقتصاددان برای جلوگیری از منحرف شدن بازار مسکن دو راهکار را پیشنهاد داد و افزود: نخست آن که دولت و نهادهای نظارتی مسوول، مجموعه اقدامات و فعالیت ­هایی که سبب می­ شود بازار رونق بیشتری بگیرد را انجام ندهند و اجازه دهند بازار در مسیر طبیعی خود به سمت رونق حرکت کند. تجربه ­های گذشته نشان می ­دهد زمانی که حرکت بازار به سمت رونق آغاز می ­شود نهادهای مسوول اقدام به اجرای برخی طرح ­های رونق ­زا می­ کنند و همین امر منجر به انحراف بازار از مسیر اصلی خود می ­شود.

به گفته وی در این مقطع اگر هم نهادهای مسوول و دولت خواهان اجرای برخی طرح­ های انبساطی برای رونق گیری بازار مسکن هستند بهتر است فقط در قالب طرح ­های حمایت از اقشار متوسط رو به پائین باشد. به ویژه آن که طی­ سال ­های اخیر در بخش مسکن ابزارهای مناسبی مطرح شده که در صورت استفاده صحیح می­ توانند باعث حرکت روان خریداران و فروشندگان شوند.

وی به راهکار دوم اشاره کرد و ادامه داد: دومین موضوعی که باید مورد توجه قرار گیرد تدوین سیاست­ های منظم بلند مدت برای بخش مسکن است. در صورتی­که دولت به تدوین مجموعه­ای از سیاستهای منطقی و منظم برای حرکت بازار مسکن در یک مسیر مشخص اقدام کنند می توانند از انحراف بازار نه تنها در این دوره بلکه طی دوره­ های آتی نیز جلوگیری کنند. چرا که بر خلاف تصور برخی که وظیفه دولت را رونق دادن به بخش مسکن می­ دانند، جایگاه درست دولت بسترسازی جهت فعالیت مناسب فعالین در این بخش است. یکی از مشکلات ساختاری این بخش در اقتصاد ایران دخالت های نابجای دولت در سال های گذشته بوده است که با سیاست­های نامناسب از نظر زمانی و مکانی در عمل باعث ایجاد نارسایی و ناکارامدی در این بخش و سایر بخش ها شده است. این در حالی است که بطور کلی و بر اساس دانش اقتصادی دامنه دخالت دولت باید محدود و در شرایط خاصی باشد.