راهکار کاهش قیمت زمین در هزینه ساخت

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن، اگرچه گزارش های رسمی از تحولات بازار مسکن طی نه ماهه نخست امسال از بهبود آمار معلامات خرید و فروش و ورود بخش مسکن به فاز پیش رونق خبر می دهد اما کارشناسان و تحلیلگران بخش مسکن معتقدند: در کنار توجه به تدارک تسهیلات مناسب با هدف افزایش توان خرید بخش تقاضا، از آنجا که سهم زمین در قیمت تمام شده ساختمان دست کم 50 درصد محاسبه می شود می توان از طریق ساماندهی بازار زمین، شکاف میان عرضه و تقاضا در بخش مسکن را کاهش داد.

فردین یزدانی مدیر تیم بازنگری طرح جامع مسکن به علل ساختار جذاب بازار زمین در کشور اشاره و اظهار کرد: یک علت ساختاری از قدیم در بازار زمین وجود دارد که درآمد نفت و موانع توسعه صنایع باعث می شود درآمد حاصل از زمین جذابیت بیشتری داشته باشد. به تعبیر دیگر برخی از عوامل افزایش قیمت زمین در کشور را باید در حوزه مسائل کلان اقتصادی جست و جو کرد که سبب شده سوداگری در این بازار تقویت شود. اما مهم تر از این عوامل، آنچه در افزایش قیمت زمین نقش بسیاری داشته حاصل عملکرد نظام مدیریت و برنامه ریزی شهری است.

او اولین راهکار برای بازتنظیم بازار زمین را ایجاد شفافیت اطلاعاتی در این بخش دانست و افزود:  در بازار زمین شفافیت مطلقا وجود ندارد. به ویژه آنکه سیستم های کاداستری کاربردش در نظام های مدیریت شهری و زمین تقریبا صفر است. این در حالی است که مدیریت زمین باید هر لحظه اطلاعات شفاف و به روز هم از لحاظ مالکیت، معاملات و هم از لحاظ تحولاتی که روی پارسل زمین صورت می گیرد، ارائه دهد.اما در حال حاضر چنین سیستم اطلاعاتی در خصوص بازار زمین در کشور وجود ندارد در نتیجه بازار زمین کاملا غیرشفاف است و فضا برای رانت جویی کاملا مهیا است.

او ادامه داد: نبود شفافیت باعث می شود قیمت زمین در فضایی مه آلود افزایش پیدا کند. افزایش قیمت زمین دو نتیجه مهم دارد. نخست آنکه به تبع افزایش قیمت زمین، سهم این عنصر در هزینه تمام شده ساختمان افزایش پیدا می کند و دوم آنکه سهم ساختمان در هزینه فعالیت های اقتصادی بالا می رود.

مدیر تیم بازنگری طرح جامع مسکن دومین راهکار ساماندهی بازار زمین را اعمال اصلاحاتی در نظام برنامه ریزی شهری عنوان کرد و گفت: در کنار این موضوع نظام برنامه ریزی شهری می تواند اصلاحاتی داشته باشد. به عنوان مثال در قالب یک  طرح سراسری و به هم پیوسته در شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت می توان مدیریت متمرکز  زمین ایجاد کرد.

یزدانی در عین حال تاکید کرد: اجرای چنین راهکارهایی در مرحله اول نیاز به یک عزم جدی سیاسی در کشور دارد. به عنوان مثال در مرحله اول باید درآمد سازمان های دولتی و شهرداری از منبع زمین جدا شود که اجرای چنین گامی به عزم جدی نیاز دارد. یا آنکه سیستم کاداستر که در حال حاضر در حیطه اختیارات ثبت است در حوزه مدیریت زمین شهری نیز به کار گرفته شود.

او تصریح کرد: به طور قطع این اقدامات در پروسه کوتاه مدت قابل اجرا نیست اما مهم تر از موضوع زمان، کنترل بازار زمین یک عزم سیاسی در مجموعه دولت و نظام می طلبد چراکه منافع بسیاری درگیر افزایش قیمت زمین است و  یک عزم سیاسی باید به این منافع غلبه پیدا کند.