مشاور مالی وزیر راه و شهرسازی تشریح کرد:
منافع تنزیل تسهیلات برای وام گیرندگان بانک مسکن
غلامرضا سلامی در گفت و گو با پایگاه خبری بانک مسکن، با اشاره به اینکه تنزیل تسهیلات بانکی از طریق انتشار اوراق رهن ثانویه در بازار، ابزار کارآمدی است که اوایل سال جاری برای نخستین بار توسط بانک مسکن از آن استفاده شد، توضیح داد: به این ترتیب 300 میلیارد تومان از باقی مانده اقساط تسهیلاتی که در سال های آتی باید از طریق پرداخت اقساط توسط وام گیرنده ها تسویه می شد، از طریق انتشار اوراق موسوم به MBS (رهن ثانویه) توسط سرمایه گذاران بازار فرابورس به منابع نقد برای بانک عامل تبدیل شد.
وی با اشاره به سود ١٨.٥ درصدی پیش بینی شده برای این اوراق، گفت: در حال حاضر هزینه تامین پول برای بانک مسکن بالای ٢٠ درصد است اما با استفاده از این ابزار می تواند با نرخ بهره کمتری تامین پول کند و دست کم از این بابت معادل سه واحد درصد متحمل هزیه کمتری شود. البته با توجه به اینکه نرخ تسهیلات صندوق پس انداز مسکن یکم و نیز مسکن مهر پایین تر است، قاعدتا پولی که با نرخ 18 درصد تامین می شود، نباید صرف تسهیلاتی با نرخ بهره کمتر شود بلکه باید در دیگر فعالیت های بانک مورد استفاده قرار گیرد.
مشاور مالی وزیر راه و شهرسازی در عین حال معتقد است بهترین خریداران اوراق رهنی، وام گیرنده ها هستند و اگر شرایط برای آنها فراهم شود که باقی مانده اقساط خود را با نرخ بهره پایین تر به صورت یکجا بپردازند، قطعا از این شرایط استقبال خواهند کرد.
وی توضیح داد: برخی افراد سال ها قبل تسهیلات مسکن با شرایط وقت را از تنها بانک عامل بخش مسکن دریافت کرده اند اما به رغم اینکه رفته رفته سطح درآمد آنها تغییر کرده و امکان تسویه زودتر از سررسید را پیدا کرده اند، زمینه قانونی آن در حال حاضر فراهم نیست. این در حالی است که بانک مسکن می تواند با پیش بینی تدابیر لازم و به عنوان مثال با سه درصد کاهش نرخ بهره به صورت تشویقی، برای متقاضیانی که امکان بازپرداخت یکجای باقی مانده اقساط خود را دارند، شرایط تنزیل را فراهم کند.
سلامی با تاکید بر اینکه تنزیل تسهیلات برای وام گیرنده ها، قطعا عدم النفعی برای بانک مسکن نخواهد داشت، بلکه بسیار سودده خواهد بود، گفت: در این صورت با تزریق پول از این محل به بانک که هزینه آن هم در فرض این مثال فقط سه درصد است، منابع مالی قابل توجهی گردآوری خواهد شد که اگر بانک آن را در هر یک از فعالیت های خود به جز تسهیلات صندوق یکم و مسکن مهر سرمایه گذاری کند، انتفاع قابل قبولی به دنبال دارد.
وی پیش بینی کرد بانک مسکن از این طریق بتواند دست کم پنج هزار میلیارد تومان تامین پول کند و در این صورت هم وام گیرندگان از آزاد شدن سند ملک خود منتفع خواهند شد و هم بانک با هزینه کم به منابع اولیه خود دسترسی پیدا می کند.
وی اعتقاد دارد اکنون که شرایط تنزیل تسهیلات برای وام گیرنده ها فراهم نیست، حتی ادامه فروش همان اوراق رهن ثانویه نیز که در نوبت اول با نرخ بهره ١٨.٥ درصد سه ماهه و ٢١ درصد ترکیبی سالانه در تیرماه امسال فروخته شد، می تواند راهگشا و مفید باشد؛ البته مشروط بر اینکه در فعالیت سودده دیگری از این منابع مالی استفاده شود.
مشاور مالی وزیر راه و شهرسازی در عین حال به این نکته اشاره کرد که نظر بانک مسکن در وهله اول، نهادینه کردن این ابزار مالی در کشور بود چراکه اغلب کشورها از اوراق رهن ثانویه استفاده می کنند اما در ایران استفاده از این ابزار پیش از این سابقه نداشت. اما از آنجا که اکنون نرخ بهره در کشور بالا بوده و با نرخ بهره تسهیلات معمول بانک مسکن تفاوت زیادی دارد، شرایط برای ادامه فعالیت در بازار رهن ثانویه ایده آل نیست.
سلامی یادآور شد: بانک مسکن نیز اکنون مشکل آنچنانی برای تامین پول ندارد و از این رو دلیلی وجود ندارد در شرایط اقتصادی کنونی که نرخ بهره بسیار بالا است و زمان مناسبی برای استفاده از این قبیل ابزارها به شمار نمی رود، نسبت به انتشار دوباره اوراق رهن ثانویه اقدام کند و به هر قیمتی به دنبال تامین منابع برود.
وی در عین حال توصیه کرد بانک مسکن نسبت به پیش بینی ساز و کاری برای تنزیل تسهیلات سنوات قبل برای ابتدا وام گیرندگان اقدام کند و از این ابزار برای تقویت منابع مالی خود بهره مند شود.