آخوندی در همایش تقدیر از چهره‌های ماندگار و کارآفرینان برتر راه و شهرسازی بیان کرد:
امکان تأمین مالی پروژه‌های بزرگ از سوی دولت امکان‌پذیر نیست
وزیر راه و شهرسازی ضمن بیان این مطلب گفت: قطعا وجود نوعی تغییر انگاره در کشور نیاز است، تغییری که بتواند علاوه بر پیشبرد کشور، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی پروژه‌های بزرگ مهندسی را نیز سبب شود. به گزارش خبرنگار پایگاه خبری وزارت راه و شهرسازی عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در همایش تقدیر از چهره‌های ماندگار و کارآفرینان برتر راه و شهرسازی و جایزه دادمان ضمن ابراز خرسندی از حضور در این همایش و جمع فرهیختگان و مهندسان برجسته کشور بیان کرد: بدون شک برای من مایه افتخار است که در جمع اساتید بزرگوار و گران مایه خود در دانشگاه فنی حضور داشته باشم.
آخوندی با اشاره به موضوع و اهداف برگزاری این همایش با تأکید بر اینکه واقعیت آن است که مهندسی جدید در ایران روی شانه‌های دولت شکل گرفته است گفت: به واقع شاید اجرای طرح‌های عمرانی بزرگی که همگی از سوی دولت تأمین مالی می‌شد یکی از محرک‌های اصلی توسعه مهندسی در کشور به شمار رود.
وی در ادامه افزود: سازمان برنامه و بودجه تا مدت‌های مدیدی مرجع امور مهندسی بود و همچنان نیز جان سختی کرده و می‌خواهد که در این جایگاه باقی بماند، این سازمان هنوز خواستار طبقه بندی مشاوران و مهندسان بوده که قطعا جای بحث زیادی دارد و من علاقمند هستم تا در فرصتی مناسب در جمعی مهندسی، دانشجویی و اجرایی از این حوزه، گفتگویی در خصوص سازمان امور مهندسی در ایران داشته باشیم.
وی در ادامه سخنان خود اضافه کرد: مطلبی که امروز می‌خواهم مطرح کنم بیشتر به اتفاقی باز می‌گردد که یا در حوزه تأمین مالی رخ داده و یا در این بخش به بن بست رسیده است، به تصور من ما چه بخواهیم و چه نخواهیم به تدریج امکان تأمین مالی پروژه‌های بزرگ و زیربنایی کشور در بخش‌های مختلف اعم از راه، راه‌آهن، بنادر، صنعت هوانوردی، آب، انرژی و نفت ازسوی دولت امکان‌پذیر نخواهد بود.
وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه شاید اگر برای تأمین مالی پروژه‌های بزرگ کشور یک رویکرد مهندسی و یک اندیشه داشته باشیم بتوانیم آن را در سال‌های آتی نیز پیش ببریم گفت: به واقع اگر در این بخش از یک اندیشه مهندسی برخوردار باشیم شاید بتوانیم این مسئله را مانند سایر مسائلی که سر کلاس درس به حل آن می‌پرداختیم، حل کنیم، در غیر این صورت قطعا دچار حادثه خواهیم شد.
این مقام مسئول همچنین اظهار کرد: ما برای اجرای طرح جامع حمل و نقل با افق ۱۴۰۴ به اعتباری بالغ بر ۵۵۰ هزار میلیارد تومان نیاز داریم، مبلغی که برای ما از روز هم روشن تر است در بودجه کشور وجود خارجی نداشته و امکان تأمینش از این طریق ممکن نخواهد بود.
وی افزود: این در حالی است که در برنامه ششم که چندی پیش به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است بودجه تعیین شده برای طرح‌های حمل و نقلی کشور برابر با ۱۹۰ هزار میلیارد تومان است.
آخوندی همچنین با اشاره به این نکته که پروژه‌های شروع شده در حوزه وزارت راه و شهرسازی در حال حاضر حدود ۱۷۰ هزار میلیارد تومان است گفت: با توجه به این مسئله حجم اعتبارات ابلاغ شده ما در سال ۹۵، برابر با ۲۶ هزار میلیارد تومان بود که از این مقدار نیز تنها ۵ درصد از بودجه تعیین شده برابر با ۱۳۰۰ میلیارد تومان به وزارتخانه تخصیص پیدا کرد.
عضو کابینه دولت تدبیر و امید در پاسخ به این شرایط اذعان داشت: در حقیقت ما چه تصوری از این وضعیت داریم؟ آیا قرار است در سال آتی معجزه‌ای رخ داده و پول بزرگی وارد سیستم دولت شود؟ آیا تصور می‌کنیم قرار است گاز و نفت به مقدار خیلی بیشتری فروش رفته و با وجود این مقدار از بدهی‌های دولتی اتفاق خاص و ویژه‌ای در این حوزه بیفتد؟ قطعا اگر حجم بدهی‌های موجود را به این مشکلات اضافه کنید می‌بینید که شرایط بسیار سخت‌تر از آن چه در تصور ما است خواهد بود.
رویکردمان نسبت به توسعه ایران باید تغییر کند
آخوندی در ادامه بدهی‌های دولت به اقتصاد ایران را بیش از ۷۰۰ هزار میلیارد تومان اعلام کرد و گفت: همه این ارقام نشان می‌دهد که باید اتفاق و تغییر انگاره‌ای در این بخش رخ دهد، اساسا رویکرد ما به توسعه ایران باید تغییر یابد، هر چند من از این شرایط ناامید نبوده و بسیار هم امیدوار هستم و می‌خواهم بگویم باید حواسمان به این نکته باشد که دیگر امکان ادامه به وضع گذشته در کشور وجود ندارد.
عضو کابینه دولت یازدهم در این باره اضافه کرد: قطعا وجود نوعی تغییر انگاره در کشور نیاز است، تغییری که بتواند علاوه بر پیشبرد کشور، سرمایه‌گذاری و تأمین مالی پروژه‌های بزرگ مهندسی را نیز سبب شود.
آخوندی در این خصوص خاطرنشان کرد: به تصور من این تغییر انگاره چند جزء دارد که برخورداری از نگاهی بازرگانی یکی از جزءهای اصلی آن به شمار می‌رود، این بدان معنی‌ست که اگر در پروژه‌ای به مبلغ یک ریال هزینه می‌شود نرخ بهره‌وری آن بیشتر از یک ریال باشد، این تصور که ما منبع بودجه داشته و می‌توانیم همواره بدون نگرانی از آن هزینه کنیم دیگر به بن بست رسیده است.
وی در ادامه با اشاره به این نکته که ما در صورت برخورداری از یک رویکرد بازرگانی باید همه فرایند این بخش را مورد بازنگری قرار دهیم گفت: ما در این بخش باید ببینیم که آیا مرحله تعریف پروژه از تعریف اقتصادی برخوردار است؟ آیا سرمایه هزینه شده در آن امکان بازگشت دارد؟ نحوه تعریف هزینه‌ها و نحوه بازگشت سرمایه‌ها در آن پروژه به چه صورت است؟ این مواردی است که باید در اجرای پروژه‌های ما مورد بازنگری قرار بگیرد.
وزیر راه و شهرسازی با تأکید بر اینکه هیچ‌گاه بازگشت سرمایه در طرح‌های زیربنایی کشور ما جایگاهی نداشته و دیده نشده است گفت: به واقع وقتی در ایران جاده‌ای ساخته می‌شود سرمایه هزینه شده در این جاده چگونه باید بازگشت پیدا کند؟ بدون شک این سؤال در حوزه‌های دیگر مانند ساخت یک بندر، ترمینال فرودگاهی و ... نیز به همین شکل است.
این مقام مسئول در ادامه سخنان خود تأکید کرد: ما از این پس باید راجع به فرایند بازگشت سرمایه‌گذاری در طرح‌های زیربنایی کشور اندیشه کنیم، ما تا این لحظه همواره تصور کردیم که تمامی پروژه‌های اجرا شده جزو خدمات اجتماعی و عمومی در کشور بوده و بودجه آن باید از دولت تامین اعتبار می‌شد، تصوری که به هیچ وجه بازگشت سرمایه در آن موضوعیتی نخواهد داشت.
به گفته وی در بازگشت به رویکرد بازرگانی، مشاوری که قصد دارد طرح‌های مهندسی ایران را مورد مطالعه قرار دهد باید علاوه بر ارزیابی اقتصادی به ارزیابی مالی و سرمایه‌گذرای نیز توجه داشته باشد، در این زمان امر مشاوره پیچیده‌تر شده و مفهوم قیمت تمام شده در پروژه و میزان خام سرمایه به مسئله‌ای بزرگ و جدی تبدیل می‌شود.
وی در ادامه با اشاره به این مطلب که طی سه سال اخیر تا حد زیادی این اندیشه در اقدامات وزارت راه و شهرسازی مورد توجه قرار گرفته است گفت: در حال حاضر در تمامی برنامه‌های توسعه‌ای فروگاه، بنادر، جاده و حتی ریل نیز این محور را مد نظر قرار داده و برای سرمایه‌گذرای از سیستم BOT و بازگشت سرمایه از خود پروژه استفاده کرده‌ایم، ما در بخش جاده‌ای حتی ساخت آزادراه‌ها که امکان بازگشت سرمایه را افزایش می‌دهد در اولویت قرار داده‌ایم.
آخوندی با تأکید براینکه قطعا در ایران اساس امر مهندسی نیاز به بازنگری دارد گفت: با تحقق این فرآیند زنجیره‌وار دولت دیگر کارفرمای بزرگ پروژه‌ها نبوده و دیگری نیازی نیست تا پیمانکاران و مشاوران را ارزیابی کند.
وی افزود: مشکلی که من به عنوان کسی که بیش از ۳۰ سال در زمینه مهندسی در ایران فعالیت کرده است احساس می‌کنم آن است که مهندسان ما در حال حاضر بیش از اندازه به دولت متکی هستند امری که در زمان فعلی نشان می‌دهد تغییر و بازنگری آن به شدت مورد نیاز است.
به گفته وزیر راه و شهرسازی اگر تغییر انگاره را در حوزه مهندسی بپذیریم و مهندسان به جای مقاومت و انتظار داشتن از دولت، خود به تدبیری در این عرصه بپردازند قطعا با اتفاقات بهتری روبه‌رو خواهیم شد.
باید در بازی جهانی به دنبال بازگشت سرمایه باشیم
عضو کابینه دولت تدبیر و امید با تأکید براینکه بازنگری در امر مهندسی در محیط دربسته ملی امکان‌پذیر نیست گفت: لازمه این بازنگری آن است که کشور ما نیز بخشی از اقتصاد جهانی محسوب شده و از طریق آن به تأمین مالی پروژه‌های بزرگ خود بپردازد. ما باید در بازی جهانی به دنبال بازگشت سرمایه باشیم که لازمه آن از حیث مهندسی آن است که مهندسان ما در در تراز بین‌المللی بوده و بتوانند در بازار مهندسی جهان سهمی را از آن خود کنند.
وی در ادامه سخنان خود زبان مهندسی را زبان نقشه، کدهای ساختمانی و استاندارد دانست و افزود: هم اکنون ماهیت این کدها، علائم و نقشه‌ها همه به سمت بین‌المللی شدن است، به واقع باید درباره صلاحیت حرفه‌ای مهندسی که قادر به خدمت در بیرون از ایران نباشد تأمل شود، خیلی نکته مهمی است که ما مهندسان را از مرحله دانشگاه تا زمان خدمات حرفه‌ای با چه استانداردهایی تربیت می‌کنیم، آیا در زمان فعلی مهندسان ایرانی می‌توانند به راحتی یک پروژه در هر جای دنیا را با کدهای بین‌المللی اجرایی کنند؟ آیا با آنها آشنا هستند؟ آیا مهندسان تربیت شده فقط برای کار در ایران تربیت شده‌اند و یا در سطح جهانی نیز قادر به ارائه خدمت هستند؟
وزیر راه و شهرسازی در ادامه با تأکید بر این که اقتصاد ایران برای تأمین حجم زیادی از فعالیت‌ها و اقدامات خود باید سهم خود در عرصه‌های گوناگون از جمله حوزه هوایی، ریلی، دریانوردی، ترانزیت، انرژی، صادرات، برق، نفت، گاز، پتروشیمی و ...را از اقتصاد جهانی بازپس بگیرد گفت: ملتی که مصمم می‌شود سهم خود از اقتصاد جهانی را دریافت کند باید بتواند که بر اساس قاعده کار جهانی از جهت فناوری و تکنولوژی و همچنین از جهت مالی و مدیریتی در بازه‌های بین‌المللی کار کند.
وی در ادامه دو بحث فناوری و اندازه بنگاه‌ها را مسئله مهم دیگر موجود در این حوزه دانست و افزود: خیلی مهم است که ما ببینیم در حال حاضر چند بنگاه در تراز بین‌المللی در کشور داریم، به واقع چند بنگاه در دست داریم که ۵۰ تا ۶۰ درصد از گردش مالی آن از بازار جهانی تأمین می‌شود؟
اقتصاد مقاومتی به معنی وابستگی به دانش ملت ایران به جای وابسته بودن به نفت است
عضو کابینه دولت یازدهم در بخش دیگری از سخنان خود در اشاره به مسئله اقتصاد مقاومتی وارتباط آن با این حوزه نیز بیان کرد: وقتی در حوزه اقتصاد مقاومتی می‌گوییم که به جای وابسته بودن به نفت باید به دانش ملت ایران وابسته باشیم یعنی آن که این دانش باید در یک بازار جهانی عرضه شده و سهم خود را از بازار جهانی باز پس بگیرد، در غیر این صورت که اگر بخواهیم همه منابع موجود در داخل کشور را فقط بین خودمان توزیع کنیم، شاهد بزرگ شدن کیک اقتصاد کشور نخواهیم بود، وقتی گفته می‌شود کیک اقتصاد ایران باید آنقدر بزرگ شود تا امکان توزیع بهتر آن برای همه مردم فراهم شود یعی آنکه ما باید سهم خود را از اقتصاد جهانی دریافت کنیم، بدون شک این مفهوم اقتصاد مقاومتی است.
آخوندی در ادامه ضمن ابراز امیدواری نسبت به ایجاد تغییر انگاره‌ای جدید در امر مهندسی گفت: در این صورت است که ما می‌توانیم جایزه جشنواره دادمان را به کسی اعطا کنیم که بتواند در این معیارها خلق ارزش افزوده کند.
وی در این‌باره اضافه کرد: در حال حاضر چه کسی است که می‌تواند حرفه مهندسی را در تراز جهانی انجام دهد؟ چه کسی می‌تواند از اقتصاد جهان سهمی برای ایران بگیرد؟ در واقع شاید بعدها بتوانیم راجع به معیارها و سنجش‌های بهترین کار مهندسی تعریف جدیدی داشته باشیم، کار مهندسی که از جهت بهره‌وری و قدرت حل مسئله و مسائل اقتصادی دارای مدیریتی بهینه بوده و غیر از بحث پایداری مسائل دیگر را مد نظر قرار بدهد.
آخوندی همچنین درباره بحث مسئولیت اجتماعی به عنوان آخرین نکته قابل بحث در این بخش بیان کرد: بدون شک مسئولیت بسیار بزرگی بر دوش مهندسان چه در حوزه دولتی و چه خصوصی وجود دارد، در هر صورت ایران عرصه ارائه خدمات مهندسی بسیار بزرگی بوده و هست، در تمامی محلات کشور پروژه‌های متعددی در حال ساخت هستند ولی درعین حال در کنار این همه فعالیت عمرانی نمیتوانیم بگوییم که اوضاع محیط زیست در تهران و سایر استان‌ها حال خوبی دارد.
جامعه در حال تجربه دو عدم تعادل بسیار سخت است:فقر و محیط زیست
وی با تأکید براینکه در حال حاضر محیط مصنوع دچار عدم تعادل‌های بسیار سختی شده و ما باید نسبت به این محیط مراقب باشیم گفت: ما موظفیم به این نکته توجه کنیم که جامعه ما در حال تجربه دو عدم تعادل بسیار سخت است که یکی از آنها فقر و دیگری محیط زیست است.
وی ادامه داد: بنابراین توجه به این دو امر به عنوان مسئولیت اجتماعی مسئله دیگری است که علاقمند بودم با مهندسان مطرح کنم چراکه این دو بحث مداخلات گسترده انسان در محیط مصنوع و حوزه معماری و شهرسازی در حوزه مهندسی از جایگاه بالایی برخوردار است.
وی همچنین ضمن قدردانی از برگزارکنندگان این همایش گفت: از گروه برگزار کننده این جایزه که به امری بسیار مهم جهت شناسایی بهترین راه و معیار در حرفه مهندسی پرداختند سپاسگزارم. این گروه بدون آنکه در جایگاهی دولتی باشد به انتخاب بهترین مهندس و پروژه مهندسی پرداخت که بدون شک جای قدردانی دارد.
وزیر راه و شهرسازی در پایان با بیان اینکه این جایزه به نام یکی از بهترین و فداکارترین مهندسان کشور انتخاب شده است افزود: من با رحمان دادمان که از بزرگان حرفه مهندسی ایران به شمار می‌رود در دانشگاه فنی آشنا شدم، گرامیداشت نام ایشان با این جایزه ارزشمند جای تقدیر دارد، امیدوارم در روزهای آتی نیز هر آنچه که برعهده ما قرار دارد در تعالی و آبادانی کشور به انجام برسد.
همایش تقدیر از چهره‌های ماندگار و کارآفرینان برتر راه و شهرسازی (جایزه دادمان) با هدف معرفی دست‌آوردهای موفق در سطح کشور و همچنین ایجاد فضای رقابتی توام با خلاقیت و نوآوری با حضور اساتید و متخصصان و کارشناسان در سه حوزه معماری و شهرسازی، ابنیه و ساختمان و راه و ترابری برگزار شد.
