گسترش روابط کارگزاری «بانک مسکن» در پسا برجام

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن، وزارت اقتصاد در گزارشی با تاکید بر احیای روابط کارگزاری با بانک های بین المللی در پسابرجام اعلام کرد: بهبود روابط کارگزاری بانکی در دولت یازدهم مهم ترین اقداماتی است که در سایه اجرایی شدن برجام و توافق با گروه 1+5 حاصل شده است.

این گزارش اقدامات 7 بانک و روند تغییر کارگزاری آن ها با بانک های خارجی را بررسی کرده است. بر اساس این گزارش،  روابط کارگزاری بانک مسکن نیز طی سال های 92 تا 94، محدود به 5 بانک از کشورهای ترکیه، چین، کره جنوبی، ژاپن و امارات متحده عربی بوده است اما پس از اجرای برجام، 11 رابطه کارگزاری با کشورهای آلمان، اسپانیا، بلژیک، اتریش، سوئیس و تایلند برقرار شده است. همچنین برآورد این بانک حاکی از آن است که تعداد رابطه های کارگزاری این بانک تا پایان سال 95 به 15 رابطه رسیده است.

این گزارش در ادامه توضیح می دهد: ایجاد زمینه های لازم توسط وزارت اقتصاد و سایر نهادهای مربوطه برای رفع محدودیت های پیشین با هدف گشایش ال سی توسط بانک های خارجی و از بین بردن روش های غیرمستقیم برای انجام مبادلات، باز شدن حساب‌های کارگزاری بانک مرکزی نزد بانک‌های مرکزی برخی کشورهای اروپایی، بهبود پرداخت‌های بانک‌های ایرانی در سراسر اروپا و بهبود دسترسی به منابع مالی خارجی از جمله کارهایی است که در این زمینه انجام شده و نمود بارز آن افزایش تعداد کارگزاران خارجی بانک های داخلی است که در برخی موارد تا 20 برابر نیز افزایش داشته است.

گزارش حاضر در بخش بعدی به کارشکنی های ایالات متحده در قبال ایران پرداخته است. بر این اساس، یکی از اقدامات ایالات متحده آمریکا علیه نظام بانکی ایران، تلاش برای قطع روابط کارگزاری بانک های ایرانی با بانک های خارجی بود. پس از انقلاب ‌اسلامی ایران، تمامی بانک های آمریکایی روابط ‌کارگزاری خود با بانک های ایرانی را قطع کرده بودند، با این حال، بانک ها و موسسات غیر آمریکایی به بانک های ایرانی ارائه خدمت می کردند. در سال های گذشته و پس از وضع تحریم های هسته ای علیه کشور، ایالات متحده آمریکا در پی آن برآمد که بانک های غیر آمریکایی  را نیز وادار به قطع رابطه با بانک های ایرانی کند.

از این رو ، با قرار دادن نام بانک های ایرانی در فهرست تحریم های خود مقرر داشت که بانک های غیر آمریکایی در صورت ارائه خدمات  به بانک های ایرانی مزبور، نمی توانند با بانک های آمریکایی روابط کارگزاری داشته باشند. با توجه به اهمیت نظام مالی آمریکا و نقش بانک های آمریکایی در تسویه دلار آمریکا، اکثر بانک های غیر آمریکایی که قبلاً با بانک های ایرانی روابط کارگزاری داشتند روابط خود با بانک های ایرانی را قطع کردند.

گزارش وزارت اقتصاد یکی از دستاوردهای برجام را رفع تمامی مقرراتی که بانک های غیر آمریکایی را مکلف به قطع روابط کارگزاری با بانک های ایرانی می‌کردند؛ می داند. در حال حاضر هیچ بانک غیر آمریکایی به دلیل ارائه خدمات کارگزاری به بانک های ایرانی از دسترسی به نظام مالی آمریکا محروم نخواهد شد.

از نگاه این گزارش، این گزاره به این معناست که بانک های ایرانی می توانند روابط کارگزاری خود را با بانک های خارجی معتبر برقرار کنند و تعداد روابط کارگزاری بانک های ایرانی که در دوران تحریم ها به طور بی‌سابقه ای کاهش یافته بود، به تدریج  به سطح مطلوب باز خواهد گشت. تدریجی بودن بازگشت روابط کارگزاری، دلایل متعددی دارد که یکی از آنها فرایندهای پیچیده و طولانی اجرای استانداردها و ضوابط بین ‌المللی فعالیت های بانکی است که بعد از بحران مالی سال‌های 2009-2007 تشدید شده اند.