حد جمعیت پذیری تهران با نگاهی به ساخت و سازهای ۵ سال اخیر

با توجه به بعد خانوار به نظر می رسد در حال حاضر جمعیت پذیری پایتخت به مرز 11 میلیون و 600 هزار نفر رسیده باشد.
به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن، تحت تاثیر نقشه مخدوش طرح تفصیلی جدید، شهر تهران در مسیری مخالف اهداف پیش بینی شده در طرح جامع توسعه پیدا کرده‌ است. حرکت در مسیر خلاف هدف طرح جامع شهر تهران با استناد به آمار و ارقام مربوط به ساخت‌ و ساز واحدهای مسکونی در سال‌های اخیر قابل ردیابی است.
آمار و ارقام تعداد واحدهای مسکونی موجود در تهران نشان می‌دهد مطابق سرشماری سال 90 شهر تهران دارای 2 میلیون و 600 هزار واحد مسکونی بوده است اما ساخت‌ و سازهای انجام شده در فاصله سال‌های 90 تا 95 سبب شده تا در حال حاضر حدود 3 میلیون و 500 هزار واحد مسکونی در شهر تهران ساخته شود. با توجه به بعد خانوار (3/ 3 نفر) به نظر می‌رسد همین الان جمعیت‌ پذیری شهر تهران به مرز 11 میلیون و 600 هزار نفر رسیده ‌باشد. بنابراین جمعیت‌ پذیری پایتخت در حال حاضر حداقل یک میلیون نفر بیش از سقف مجاز تعریف شده برای سال 1405 در قالب طرح جامع است.
در سند اصلی طرح جامع به‌ عنوان سند بالا دست اداره پایتخت در راستای تحقق این اهداف یک ظرف جمعیتی برای شهر تهران تعریف شده‌ است. به این معنی که ساخت‌ و سازها در شهر تهران به گونه‌ای مجوز داده شود که در افق طرح جامع یعنی سال 1405 جمعیت‌ پذیری پایتخت حداکثر به 5/ 10 میلیون نفر برسد. به تعبیر دیگر ظرفیت سکونتی پایتخت به لحاظ تعداد واحدهای مسکونی حداکثر پذیرای 5/ 10 میلیون نفر جمعیت در سال افق طرح باشد.
کارشناسان اقتصاد شهری با استناد به بررسی‌های شورای‌عالی شهرسازی و معماری کشور عنوان می‌کنند عبور پایتخت از ظرفیت جمعیت‌ پذیری مصوب که مشکلات زیست‌ محیطی و ترافیکی را برای پایتخت طی سال‌های اخیر تشدید کرده ناشی از تغییر پهنه‌بندی در 20 درصد مساحت شهر تهران و اتفاقات ساختمانی منطقه 22 پایتخت است. 
جزئیات نقشه مخدوش توسعه پایتخت که در سال‌های اخیر ملاک عمل برای صدور جواز ساخت‌ و ساز بوده، حاکی از آن است که در قالب این نقشه برخی زیرپهنه‌های مسکونی با تراکم کم (دو طبقه) در سند طرح جامع به زیر پهنه‌های مسکونی با تراکم متوسط (4 طبقه) تغییر کرده است، بخشی از زیر پهنه‌ها با تراکم کم در سند فرادست به بلند مرتبه‌های اداری- تجاری تبدیل شده است. از سوی دیگر برخی از زیر پهنه‌های تجاری-مسکونی(M11) به زیر پهنه‌های مسکونی تغییر یافته‌اند و یک سری از زیر پهنه‌های مربوط به فضاهای سبز عمومی (G11) به فضاهای سبز خصوصی و برج‌های تجاری- اداری تبدیل شده است. 
شورای‌عالی شهرسازی و معماری معتقد است تغییر در نقشه پهنه‌ بندی و کاربری جزو خط قرمز و مغایرت اساسی محسوب می‌شود که در صورت تغییر باید در شورای‌عالی شهرسازی و معماری به تصویب برسد. در حال حاضر اگر چه نرخ فعلی جمعیت‌ پذیری تهران به مرز 12 میلیون نفر رسیده‌ است اما کارشناسان شهری معتقدند تداوم این روند، جمعیت‌ پذیری شهر تهران در افق سال 1405 را می‌تواند به مرز26 میلیون نفر هم برساند.
در واقع این تغییراتی که در طرح تفصیلی نسبت به سند پهنه‌ بندی اصلی شهر تهران اتفاق افتاده و ملاک عمل ساخت‌ و سازهای سال‌های اخیر بوده در عمل پهنه سکونت واحد ارزش حفاظت را دچار تغییر کرده است. همچنین تاکید بر تثبیت فضای سبز را رعایت نکرده و در حالی که در سند بالا دست اداره پایتخت بر غلبه کاربری‌های فرهنگی- خدماتی تاکید شده، در حال حاضر برج‌های تجاری به فضای فرهنگی غلبه پیدا کرده که محصول اجرای نقشه مخدوش توسعه شهری است. بررسی‌ها نشان می‌دهد بخشی از ساخت‌ و سازها سال‌های اخیر شهر تهران که باعث شد جمعیت‌ پذیری پایتخت از سقف مجاز عبور کند به منطقه 22 مربوط می‌شود.