یخ زدگی لیزینگ مسکن پس از شش ماه

همچنین اخذ مالیات بر ارزش افزوده مضاعف در زمان انجام عملیات لیزینگ مسکن باعث غیر اقتصادی شدن این طرح شده و به دلیل اقبال پایین، شرایط بازار برای عرضه کنندگان فراهم نیست.

بر اساس ماده 35 دستور العمل مذکور اعطای تسهیلات مسکن توسط شرکت های لیزینگ وابسته به موسسات اعتباری تابع تصمیمات شورای پول و اعتبار و در خصوص سایر شرکت های لیزینگ حداقل به میزان 70 درصد ارزش ملک امکان پذیر است.

همچنین بر اساس ماده 34 این دستور العمل حداکثر نرخ سود تسهیلات اعطایی توسط شرکت های لیزینگ 3 واحد درصد بیشتر از نرخ سود تسهیلات اعطای مصوب شورای و پول و اعتبار برای موسسات اعتباری است.

اما از زمانی که لیزینگ مسکن آزاد شده، فعالان این بخش استقبال چندانی از آن صورت ندادند. تا جایی که رییس کانون انبوه سازان درباره شرایط لیزینگ مسکن اظهار کرد: پیشنهاد ما نرخ سود حداکثر ۱۶ درصد و مدت زمان بازپرداخت ۱۲ ساله بود؛ زیرا معتقدیم با تعیین ارقام بالاتر دایره متقاضیان استفاده از تسهیلات به شدت کوچک می‌شود.

جمشید برزگر افزود: تعیین سود ۱۴ درصد برای انبوه‌ ساز و ۲ درصد کارمزد لیزینگ می‌توانست واقع‌ بینانه‌تر از شرایط کنونی باشد که مورد موافقت قرار نگرفت. اما آن‌ چه مسلم است این‌که هر طرحی باید هم توجیه اقتصادی داشته باشد و هم بستر فعالیت پیدا کند. سوال است که چند درصد از افراد جامعه حاضر به خرید مسکن با اقساط ماهانه ۶ تا ۷ میلیون تومان هستند؟ اگر کسانی پیدا شوند که بتوانند ماهیانه ۷ میلیون تومان قسط بدهند یعنی از لحاظ مالی قوی هستند و نیازی به خرید مسکن از طریق لیزینگ ندارند.

از سوی دیگر دو شرط پرداخت تسهیلات لیزینگ یعنی نرخ سود ۲۱ درصد و مدت زمان نسبتا کوتاه پنج ساله به عنوان سرعت‌گیر این طرح عمل می‌کند؛ چرا که رقبای بانکی انجمن لیزینگ در حال حاضر تسهیلات با بهره‌هایی به مراتب پایین‌ تر و مدت زمان بیشتر ارایه می‌دهند؛ زیرا هم‌ اکنون نرخ سود تسهیلات خانه اولی‌ها که توسط بانک مسکن پرداخت می‌شود ۹ درصد و مدت بازپرداخت ۱۲ ساله است. حتی نرخ سود اوراق تسهیلات مسکن که تسهیلات گران قیمت محسوب می‌شود بیش از ۱۷.۵ درصد نیست.

اما تنها مزیت لیزینگ مسکن نسبت به تسهیلات بانکی مبلغ تسهیلات است. لیزینگ بدون لحاظ سقف قیمت هم اکنون ۷۰ درصد قیمت ملک را پوشش می‌دهد؛ در حالی که تسهیلات پرداختی از سوی سیستم بانکی بیش از ۱۶۰ میلیون تومان نیست. با این وجود به نظر نمی‌رسد افراد زیادی توان مالی پرداخت اقساط لیزینگ را داشته باشند.

بر اساس آنچه که بانک مرکزی اعلام می‌کند، در حال حاضر متوسط قیمت خرید هر متر خانه در تهران حدود چهار میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است و عمده معاملات بین واحدهای ۶۰ تا ۸۰ متری انجام می‌شود. بنابراین اگر متقاضی خواهان خرید خانه‌ای ۸۰ متری در تهران باشد، حدود ۳۶۰ میلیون تومان برای آن هزینه خواهد داشت. بنابراین اگر لیزینگ مسکن تا سقف تعیین شده یعنی ۷۰ درصد هزینه را پرداخت کند، تسهیلاتی حدود ۲۵۰ میلیون تومان برای متقاضی در نظر گرفته می‌شود.

در این حالت برای تسهیلات ۲۵۰ میلیونی لیزینگ مسکن با دوره بازپرداخت ۶۰ ماهه و سود ۲۱ درصد باید گفت که متقاضی در هر ماه باید حدود شش میلیون و ۷۰۰ هزار تومان قسط پرداخت کند که در مجموع در پایان پنج سال سودی حدود ۱۵۵ میلیون تومان به لیزینگ برگردانده و در کل بابت تسهیلات ۲۵۰ میلیونی رقم ۴۰۰ میلیون تومان بازپرداخت خواهد داشت.

در این شرایط اقساط در قیاس با تسهیلات موجود مسکن حتی تا پنج برابر بیشتر خواهد شد و رقمی است که حداقل برای کارمندان و یا کارگران به هیچ عنوان به صرفه نیست، چرا که حقوق فعلی یک کارمند عادی در ایران شاید به دو میلیون تومان هم در ماه نرسد.