سه اولویت پرداخت تسهیلات به سازنده ها
اولین اولویت برای پرداخت جیره بندی تسهیلات بدون سپرده ساخت مسکن، مربوط به ساخت و سازهایی است که در «بافت های فرسوده شهری» انجام می‌شود؛ به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن به نقل از دنیای اقتصاد، طی ماه‌های اخیر بخشی از تسهیلات بدون سپرده پرداخت شده از طرف بانک عامل بخش مسکن به سازندگان ساخت و سازهایی تعلق گرفته که در محدوده بافت‌های فرسوده شهری انجام شده است. دومین اولویت برای پرداخت تسهیلات بدون سپرده ساخت مسکن آن هم به صورت محدود مربوط به ساخت و سازهایی است که برای «متقاضیان مصرفی مسکن» انجام شده است؛ به این معنا که تعدادی از تسهیلات بدون سپرده ساخت مسکن که طی ماه‌های اخیر به صورت محدود به برخی سازندگان تعلق گرفته است مربوط به ساخت و سازهایی است که در متراژهای مورد تقاضای گروه‌های مصرفی مسکن یعنی آپارتمان‌های با مساحت کمتر از 100 مترمربع احداث شده است. اولویت سوم پرداخت تسهیلات بدون سپرده ساخت مسکن، پرداخت تسهیلات به ساخت و سازهایی است که در محلات و مناطق مصرفی و «پر تقاضا»ی شهرها صورت گرفته است که عمده متقاضیان خرید مسکن در این مناطق، متقاضیان مصرفی هستند. به عبارت دیگر، طی ماه های اخیر، بخشی از تسهیلات محدود بدون سپرده ساخت مسکن به ساخت و سازهایی تعلق گرفته است که در محلات کانون تقاضای خانوارهای میان درآمد رو به پایین برای خرید مسکن احداث شده‌اند.
در مسیر دسترسی سازندگان مسکن به تسهیلات بدون سپرده ساخت آپارتمان و در شرایطی که هم اکنون بخش زیادی از فعالان ساختمانی متقاضی دریافت این تسهیلات هستند، تنها کانال در دسترس سازندگان برای استفاده از تسهیلات بانکی ساخت ملک، تسهیلات بانکی با استفاده از اوراق حق تقدم است. هم اکنون سازندگان مسکن می‌توانند با خرید اوراق حق تقدم تسهیلات، در پایتخت به تسهیلات ساخت مسکن با سقف 60 میلیون تومان، در مراکز استان‌ها و شهرهای بزرگ سقف 50 میلیون تومان و در شهرهای کوچک سقف 40 میلیون تومان دسترسی پیدا کنند. این در حالی است که با محدود شدن مسیر دسترسی سازندگان به تسهیلات جذاب ساخت مسکن-تسهیلات سه رقمی بدون سپرده ساخت مسکن-نه تنها سقف تسهیلات در دسترس فعلی برای آنها به طور متوسط به کمتر از یک دوم کاهش یافته است بلکه سازندگان ناچارند برای دسترسی به تسهیلات فعلی، به طور تقریبی حدود 16 درصد از کل رقم تسهیلات را برای خرید اوراق هزینه کنند. هم اکنون برای دریافت تسهیلات 60 میلیون تومانی با استفاده از اوراق حق تقدم، سازندگان باید حدود 10 میلیون تومان برای خرید اوراق هزینه کنند که یک ششم از رقم کل تسهیلات را دربرمی‌گیرد. این در حالی است که در روش پرداخت تسهیلات بدون سپرده ساخت مسکن نه تنها سقف تسهیلات نسبت به تسهیلات اوراق دست کم 40 میلیون تومان بیشتر بود، بلکه دریافت تسهیلات بدون سپرده به صرف هیچ هزینه‌ای از سوی سازندگان نیاز نداشت، در حالی که تسهیلات فعلی در دسترس برای سازندگان نیازمند پرداخت هزینه از سوی سازندگان برای خرید اوراق حق تقدم دریافت تسهیلات است.
جریان پرداخت تسهیلات بدون سپرده ساخت مسکن در حالی هم اکنون بخش زیادی از سازندگان متقاضی دریافت این تسهیلات را با مشکل تامین مالی برای پروژه‌های برنامه‌ریزی شده مواجه کرده است که در مقطع زمانی فعلی، کارشناسان اقتصادی عادی سازی مسیر پرداخت تسهیلات بدون سپرده ساخت مسکن را در وهله اول مشروط به حل معادله «سود بانکی» می‌دانند؛ به طوری که برخی مقامات بانکی در این باره پیش بینی می‌کنند در صورت تبعیت بانک‌ها از طرح بانک مرکزی برای کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی به سطح 15 درصد، تحت تاثیر احیای جذابیت سپرده‌گذاری در برخی حساب‌های بانک عامل بخش مسکن، منابع لازم برای پرداخت تسهیلات بدون سپرده ساخت مسکن به سرمایه‌گذاران ساختمانی و سازندگان در حد پاسخگویی به تقاضای سازندگان تامین شود. به این ترتیب می‌توان امیدوار بود که با تبعیت بانک‌ها از نرخ سود مصوب، مهم ترین مانع تامین منابع برای پرداخت تسهیلات بدون سپرده ساخت مسکن به سازندگان برطرف شود. کارشناسان معتقدند در صورت برطرف شدن این مانع که در واقع معارض اصلی تامین منابع مورد نیاز برای پرداخت تسهیلات بدون سپرده ساخت مسکن است اختلال در مسیر تامین منابع مورد نیاز برای پرداخت تسهیلات بدون سپرده ساخت واحدهای مسکونی تا حدود زیادی برطرف می‌شود. در صورت کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی، به دلیل افزایش قابل توجه سرمایه بانک عامل بخش مسکن از اوایل امسال و در نتیجه کاهش ریسک سپرده‌گذاری در این بانک به واسطه قرار گرفتن آن در فهرست 5 بانک اول از نظر شاخص کفایت سرمایه، می‌توان انتظار داشت حجم قابل توجهی از سپرده‌هایی که هم اکنون در سایر بانک‌ها با هدف دریافت نرخ های غیر متعارف سود بانکی انباشته شده‌اند، به عنوان منابع شکل دهنده برای پرداخت تسهیلات بدون سپرده ساخت مسکن، در اختیار سازندگان قرار بگیرد.
به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن، در حال حاضر نسبت کفایت سرمایه بانک عامل بخش مسکن با توجه به افزایش 5 هزار میلیارد تومانی سرمایه این بانک از اوایل امسال به قدری افزایش یافته است که این بانک جزو یکی از کم ریسک ترین بانک‌ها برای جذب سپرده محسوب می‌شود. افزایش نسبت کفایت سرمایه شاخصی است که هم قدرت تسهیلات دهی را افزایش می‌دهد و هم ضریب ریسک سپرده‌گذاری در بانک را کاهش می‌دهد. با کاهش ریسک سپرده‌گذاری و افزایش جذب سپرده، منابع مورد نیاز برای پرداخت تسهیلات ساخت و خرید مسکن فراهم شده و افزایش می‌یابد. به گزارش «دنیای اقتصاد» سرمایه بانک عامل بخش مسکن از حدود 4 هزار میلیارد تومان در سال گذشته اوایل امسال به حدود 10 هزار میلیارد تومان افزایش یافت که با این افزایش نسبت کفایت سرمایه این بانک به حدود 17 درصد رسید. این در حالی است که مطابق با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته و قول مساعد دولت، به زودی سرمایه بانک مسکن معادل 5 هزار میلیارد تومان دیگر نیز افزایش خواهد یافت.
