روند صعودی در تورم شاخص تولید کننده

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن- هیبنا، شاخص بهای تولید کننده شاخصی است که به نوعی بیانگر قیمت کالاها در مبدا تولید است. کالاهایی که بین تولید کنندگان رد و بدل می‌شوند. شاخص مذکور برای سرمایه‌گذاران، صاحبان صنایع و سیاست‌گذاران اقتصادی می‌تواند شامل اطلاعات مفیدی باشد. در ادبیات اقتصادی نیز از این شاخص به‌ عنوان یک شاخص پیش‌ نگر یاد می‌شود. کارشناسان اقتصادی معتقدند هر افزایش یا کاهش قیمت در شاخص بهای تولید کننده می‌تواند با یک وقفه زمانی در شاخص بهای مصرف‌ کننده نیز مشاهده شود. از این رو می‌توان از این شاخص به‌ عنوان حسگر شاخص بهای مصرف‌کننده یا با عنوان تورم پیش‌نگر استفاده کرد. هر چند از نظر تحلیلگران اقتصادی تاثیرپذیری شاخص بهای مصرف‌ کننده از شاخص بهای تولید کننده با توجه به عوامل موثر در هر اقتصاد متفاوت است. اما در هر حال برخی مطالعات نشان می‌دهد به دلیل اینکه در شاخص بهای تولید کننده و مصرف‌ کننده، کالا و خدمات مورد محاسبه دارای اشتراکات زیادی است، بنابراین تاثیر آنی تورم تولید کننده بر مصرف‌ کننده بیشتر از اثر آن با وقفه زمانی است، هر چند می‌توان اثر آن را با یک یا دو وقفه زمانی نیز مشاهده کرد. بنابراین شاید بتوان شاخص بهای تولید کننده را به‌ عنوان نقشه راه شاخص بهای مصرف‌ کننده تعبیر کرد.

بانک مرکزی جدیدترین آمارهای مربوط به نرخ تورم تولید‌ کننده را منتشر کرد. طبق این آمار شاخص بهای تولید‌ کننده در مرداد ماه به رقم 243.8 رسیده است. بر این اساس نرخ تورم ماهانه شاخص تولید‌ کننده در مرداد ماه به 1.7 درصد رسیده است. این رقم در تیر ماه سال جاری معادل 1.1 درصد بوده است. تورم 1.7 درصدی در مرداد ماه پس از آذر سال گذشته که در آن ماه، تورم ماهانه معادل 2 درصد ثبت شد، بیشترین نرخ تورمی بوده است. این روند در حالی است که در سه ماه نخست سال جاری نرخ تورم ماهانه از 0.4 درصد بیشتر گزارش نشد. بنابراین آمارها نشان می‌دهد که تحرک قیمتی در کالا و خدمات تولیدی در سه ماه دوم سال جاری نسبت به سه ماه نخست بیشتر بوده است.

بررسی‌ ها نشان می‌دهد روند صعودی نرخ تورم، در نرخ تورم نقطه به نقطه نیز مشاهده می‌شود و در حقیقت نرخ تورم تولید‌ کننده تغییر مسیر داده است. مطابق این بررسی‌ها، نرخ تورم نقطه به نقطه در مرداد ماه از محدوده تک‌ رقمی خارج شده و به 10 درصد رسیده است. آخرین باری که نرخ تورم نقطه به نقطه تولید‌ کننده در محدوده دو رقمی قرار داشت در اسفند سال 1393 بود و بنابراین نرخ تورم نقطه به نقطه تولید‌ کننده در مرداد ماه بیشترین رقم طی 2 سال و نیم گذشته بوده است.

این روند باعث شده نرخ تورم «متوسط» شاخص بهای تولید‌ کننده نیز در مسیر صعودی قرار گیرد. بر اساس آمارهای بانک مرکزی نرخ تورم متوسط شاخص بهای تولید‌ کننده در مرداد ماه به 7.6 درصد رسیده است. این رقم در تیرماه معادل 7 درصد بود. روند افزایشی تورم متوسط تولید‌ کننده در مرداد باعث شد این نرخ از آذر ماه سال 1394 بالاترین رقم باشد. کمترین رقم نرخ تورم متوسط تولید‌ کننده در این مدت در شهریور ماه سال 1395 ثبت شد، اما پس از آن نرخ تورم متوسط در مسیر صعودی قرار گرفت و در حال حاضر به بیشترین سطح در مرداد ماه رسیده است. تداوم این روند در شاخص بهای تولید‌ کننده باعث خواهد شد که نرخ تورم متوسط نیز به سطح دو رقمی باز گردد.

بانک مرکزی آمارهای تغییرات نرخ تورم را در گروه‌ها نیز مشخص کرده است. مهم‌ ترین گروه در این بخش، گروه صنعت است که نیمی از وزن شاخص بهای تولید‌ کننده را در اختیار دارد. آمارها نشان می‌دهد نرخ تورم ماهانه این گروه در مرداد ماه معادل 9. 1 درصد بوده است که این رقم از بهمن ماه سال قبل بیشترین رقم بوده است. همچنین نرخ تورم نقطه به نقطه بخش صنعت به 10.1 ‌درصد رسیده است.