تغییر مسیر تورم پیش نگر

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن- هیبنا، بانک مرکزی خلاصه نتایج شاخص بهای تولید کننده در ایران برای آبان ماه را منتشر کرد. برجسته ترین نکته ی گزارش اخیر، افت رشد ماهانه شاخص تولید کننده است. شاخص تولیدکننده که در سه ماه تابستان و اولین ماه پاییز همواره رشد بالای یک درصد را ثبت کرده بود، در ماه گذشته از شتاب حرکت خود کاست. تورم ماهانه شاخص تولید کننده در آبان ماه، درصد ثبت شده است. این آمار گویای بی اعتنایی شاخص تولید کننده به روند نرخ ارز است. نرخ ارز در مهر ماه 2 درصد و در آبان ماه 2.2 درصد رشد کرد. اما این رشدها تاثیر معناداری بر روند حرکتی شاخص تولید کننده نداشت. حتی ترمز شاخص گرفته شد و سرعت حرکتی آن را کند کرد. ضمن آن که در طول سال جاری، بیشترین رشد شاخص در مرداد اتفاق افتاده بود و این در حالی بود که نرخ ارز در آن دوران نوسان چندانی نداشت.

همچنین تورم نقطه به نقطه تولید کننده که از دومین ماه سال در مسیر صعودی حرکت می کرد، بالاخره در آبان ماه با توقف روند مواجه شد. این شاخص نشان دهنده تغییرات شاخص در ماه جاری نسبت به ماه مشابه سال گذشته است. تورم نقطه به نقطه تولید کننده که در اردیبهشت ماه، 8.5 درصد بود تا 11.6 درصد در مهرماه بالا رفت. اما این روند در ماه گذشته شکسته شد. در میانه پاییز، شاخص تولید کننده نسبت به آبان سال قبل، 11.3 درصد رشد را ثبت کرد. این موضوع نشان از عقب گرد تورم نقطه به نقطه تولید کننده است.

با توجه به این تغییرات نرخ تورم متوسط یا دوازده ماهه شاخص بهای تولید کننده در آبان ماه به 9.4 درصد رسیده است، این نرخ در مهرماه معادل با 8.9 درصد بوده است. این موضوع نشان می دهد که برخلاف روند ماهانه و نقطه به نقطه، به نرخ تورم متوسط تولید کننده افزوده شده است. نرخ تورم متوسط دارای حافظه 24 ماهه است و تغییرات ماه های گذشته نیز در افزایش و کاهش آن اثرگذار بوده است. بنابراین در صورت تداوم کاهش نرخ تورم نقطه به نقطه، نرخ تورم متوسط نیز کنترل خواهد شد.

نوسان ماهانه شاخص تولید کننده در 4 ماه متوالی از نوسان شاخص مصرف کننده پیش افتاده بود و این اختلاف نیز معنادار بود. اما در آبان این روند شکسته شد. رسیدن تورم ماهانه مصرف کننده به 1.3 درصد در آبان ماه، به نظر به دلیل همین عقب ماندگی بود. از تورم تولید کننده که روند قیمتها را در مرحله تولید رصد میکند، به عنوان تورم پیشنگر یاد میشود. چرا که افزایش قیمت ها در تولید خود را با یک وقفه در مصرف نشان خواهد داد. آمار و ارقام نشان می دهد که در آبان ماه همین اتفاق رخ داده است. تورم بالای یک درصدی شاخص تولید کننده در چهار ماه متوالی به تورم مصرف کننده سرایت کرد و تورم مصرف را به بالای یک درصد رساند.

شاخص تولید کننده برآیندی از حرکت 8 گروه اصلی است. گروه ساخت یا صنعت، بیشترین تاثیر را در محاسبه شاخص کل دارد. ضریب اهمیت این شاخص بالای 50 درصد است. داده ها نشان می دهد باید رل اول افت تورم ماهانه تولید کننده را به گروه صنعت داد. شاخص این گروه که در مهر ماه، رشد ماهانه 1.4 درصدی را ثبت کرده بود، در آبان ماه به رشد 0.6 درصدی تنزل کرد. گروه دومی که افت چشمگیری در شتابش مشاهده می شود، آموزش است. شاخص این گروه نیز با فاصله گرفتن از آغاز سال تحصیلی، به ثبات نسبی رسیده است. گروه آموزش که در اولین ماه پاییز، نوسان 5 درصدی را ثبت کرده بود، در ماه گذشته کمتر از یک درصد رشد کرد. گروه اختصاصی خدمات نیز با ضریب اهمیت 31 درصدی، تاثیر به سزایی در شاخص کل دارد. این گروه در مهر ماه 1.3 درصد تورم ماهانه را پشت سر گذاشته بود، اما در ماه گذشته تنها 0.6 درصد صعود کرد.

در مقیاس سالانه، بیشترین رشد شاخص در گروه کشاورزی، جنگل داری و ماهیگیری رخ داده است. تورم نقطه به نقطه این گروه در میانه پاییز، 13.6 درصد گزارش شده است. گروه صنعت نیز با تورم نقطه به نقطه 12.6 درصدی، جایگاه دوم را دارد. کمترین نوسان در بازه سالانه در بخش تولید اطلاعات و ارتباطات ثبت شده است. تورم نقطه به نقطه این گروه در آبان ماه، 7 درصد است.