۹.۶ میلیون فقره چک در آبان مبادله شد
به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن- هیبنا به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، سهم ارزشی چک های برگشتی در آبان ماه سال جاری نسبت به ماه قبل از ۲۱.۳ درصد به ۲۲.۵ درصد افزایش و سهم تعدادی آن از ۱۵.۷ درصد به ۱۵.۴ درصد کاهش یافت.
![]() |
به این ترتیب، ۱۵.۴درصد از تعداد و ۲۲.۵ درصد از ارزش کل چکهای مبادلهای آبان ماه سال جاری را چکهای برگشتی تشکیل میدهد که سهم ارزشی این چکها نسبت به ماه قبل افزایش و نسبت به آبان ماه سال گذشته کاهش یافته است. سهم تعدادی چکهای برگشتی نیز نسبت به ماه قبل کاهش و نسبت به آبان ماه سال گذشته افزایش داشته است (جدول شماره ۲).
![]() |
بر طبق آمار موجود، بخش عمدهای از چکها به دلیل فقدان یا کسری موجودی برگشت داده شده است، به طوریکه در آبان ماه سال جاری ۹۷.۱ درصد از تعداد و ۹۶.۳ درصد از ارزش کل چکهای برگشتی به دلیل کسری یا فقدان موجودی بوده است (جدول شماره ۳).
![]() |
چک به عنوان یکی از ابزارهای مهم نظام پرداخت همواره نقش قابل توجهی در تسویه مبادلات خرد و کلان جامعه داشته است. لیکن طی دو دهه اخیر به دلیل تداوم توسعه سامانهها و تجهیزات پرداخت الکترونیکی، تراکنشهای پردازش شده از طریق این ابزارها و سامانهها رشد متناسبی داشته و ابزارهای پرداخت الکترونیکی به مرور زمان جایگزین ابزارهای پرداخت سنتی نظیر اسکناس و مسکوک و انواع چک شده است. با اینوجود، به دلیل اهمیت کارکرد و امتیاز چک و به خصوص جایگاه اعتباری چک در مبادلات کشور، این ابزار پرداخت هنوز هم از مهم ترین ابزارهای نظام پرداخت کشور محسوب میشود.
بانک مرکزی در راستای مقاوم سازی اقتصاد، در کنار تکمیل زیرساخت پردازش و پذیرش الکترونیکی چک، پیاده سازی کامل سامانههای نظارتی مرتبط نظیر سامانه چک برگشتی، سامانه مرکز کنترل و نظارت اعتباری (مکنا) و به خصوص سامانه صدور یکپارچه الکترونیکی دسته چک (صیاد) را با هدف ایجاد زمینه نظارت مؤثر بر ساز و کار صدور دسته چک در دستور کار قرار داده است. در سامانه صیاد علاوه بر مواردی نظیر ایجاد شفافیت اطلاعاتی و ایجاد محدودیت برای صدور چکهای بلامحل، تدابیری جهت ارتقای ضرایب امنیتی چک نیز در نظر گرفته شده است. ضمن آنکه بررسی صلاحیت دارنده دسته چک و همچنین ایجاد شفافیت اطلاعاتی و جلوگیری از سوء استفاده به منظور اختصاص دسته چک به متقاضیان فاقد صلاحیت از دیگر قابلیتهای سامانههای نظارتی مرتبط بوده و عملیاتی شدن کامل این سامانهها میتواند موجب ایجاد شفافیت اطلاعاتی از طریق برپایی نظام استعلام همگانی شده و انتظار میرود با تکمیل سامانه مزبور، سهم چکهای برگشتی در نظام پرداخت کشور به طور قابل ملاحظهای کاهش یابد.