رشد ۷۳ درصدی منابع صندوق پس انداز مسکن

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن- هیبنا، آمار خلاصه دارایی های و بدهی های سیستم بانکی در مهرماه توسط بانک مرکزی منتشر شد. بر اساس این آمار میزان منابع صندوق پس انداز مسکن در نخستین ماه پاییز، به رقم 7.35 هزار میلیارد تومان رسیده است. این رقم در مهر ماه سال قبل معادل با 4.2 هزار میلیارد تومان بود. بنابراین طی یک سال منتهی به مهرماه سال جاری، 73 درصد به منابع صندوق افزوده شده است. همچنین بر اساس آمارهای بانک مرکزی، رشد منابع صندوق پس انداز مسکن در 7 ماه نخست معادل با 32 درصد بوده است.

دیگر آمارهای این گزارش نشان می دهد رقم نقدینگی در مهرماه به ۱۴۰۳ هزار میلیارد تومان در مهرماه سال‌ جاری رسید. این رقم در هفت ماه نخست سال‌جاری ۹. ۱۱ درصد رشد داشته است، دقیقا به میزان رشد نقدینگی در یازده ماه نخست سال گذشته. اما رشد نقدینگی در یک سال منتهی به مهر ماه سال‌جاری معادل ۳. ۲۳درصد بوده است. رقم رشد نقدینگی، در مهرماه معادل ۸. ۲۳ درصد بوده و نشان می‌دهد که از رشد نقدینگی کاسته شده است، اما همچنان رقم بالای نقدینگی به‌ عنوان یکی از چالش‌های اصلی اقتصاد کشور محسوب می‌شود.

در سال‌های اخیر، رابطه رشد نقدینگی و نرخ تورم دارای گسست شده است. اما انتظار می‌رود که با کاهش درآمدهای نفتی رابطه نقدینگی و تورم قوی‌تر شود و ثانیا با بهبود انتظارت نسبت به فضای کسب‌ و‌ کار و خروج از رکود، سرعت گردش درآمدی پول که در حال‌ حاضر در پایین‌ ترین سطح خود قرار دارد، افزایش یابد که در این حالت نیز اثر تورمی حجم نقدینگی موجود زیاد خواهد شد.

در سال‌های گذشته یکی از عوامل کاهش سرعت گردش پول، بالا نگه داشتن نرخ سود بانکی بوده است. در نتیجه، بخش قابل توجهی از نقدینگی موجود به شکل سپرده‌های بلند مدت بوده است. اگر چه پس از شهریور ماه نرخ سود بانکی برای سپرده‌های یک ساله حداکثر ۱۵ درصد تعیین شد، اما مهلت یک هفته‌ای برای اجرای بخشنامه باعث شد که بخش قابل‌ توجهی از منابع در قالب قراردادهای بلند مدت بانک‌ها تمدید شود؛ اما به نظر می‌رسد که در ماه‌های آتی، سرعت گردش پول در اقتصاد افزایش یافته و در نتیجه رابطه بین نقدینگی و نرخ تورم بیشتر شود. در اقتصاد به مجموع اسکناس و سپرده‌های دیداری پول گفته می‌شود و شبه‌ پول نیز معادل سپرده‌های مدت‌ دار تلقی می‌شود. مجموع پول و شبه‌ پول معادل حجم نقدینگی است. در مهرماه رقم شبه پول یا سپرده‌های مدت‌ دار معادل با ۱۲۳۹ هزار میلیارد تومان بوده که نسبت به مهرماه سال قبل ۸. ۲۴ درصد رشد کرده بود. این رقم در شهریور ماه ۳. ۲۵ درصد گزارش شده بود. همچنین رقم پول در مهرماه معادل با ۱۶۸ هزار میلیارد تومان بوده که این رقم نسبت به مهرماه سال قبل رشد ۱۳ درصدی را ثبت کرده، اما این رقم در شهریور ماه رشد ۷. ۱۳ درصدی را ثبت کرده بود. بنابراین این آمار نشان می‌دهد که در مهرماه نسبت به شهریور هم از رشد پول و هم از رشد شبه پول کاسته شده است، این روند با توجه به ابلاغ دستورالعمل درباره نرخ سود بانکی در شهریورماه قابل پیش‌ بینی بوده است.

بانک مرکزی در گزارش پولی و بانکی، آمارهای مختلفی از ترازنامه نظام بانکی منتشر می‌کند. اما یکی از مهم‌ترین آمارهای منتشر شده میزان بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی است. این مورد جزو یکی از اجزای مهم پایه پولی محسوب می‌شود که در دو سال اخیر باعث افزایش پایه پولی شده است. در شرایطی که اعمال نرخ جریمه ۳۴ درصدی نیز باعث نشده که میزان تمایل بانک‌ها در استقراض از بانک مرکزی کاهش یابد. به بیان دیگر، رشد بالای معوقات بانکی، وصول نشدن مطالبات از دولت و انجماد دارایی بانک‌ها در کنار بالا بودن هزینه‌های جاری، باعث شده که بانک‌ها با مشکل ترازنامه‌ای روبه‌رو شوند و به استقراض از بانک مرکزی روی آورند.

دیگر آخرین آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که در مهرماه میزان بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی معادل ۳. ۱۱۲ هزار میلیارد تومان بوده که این رقم نسبت به مهرماه سال قبل رشد ۵. ۱۴ درصدی را ثبت کرده است. این رقم در شهریور ماه معادل ۴. ۱۶ درصد بوده که نشان می‌دهد از سطح رشد بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی کاسته شده است؛ اما همچنان، رشد مثبت بدهی بانک‌ها باعث تقویت پایه پولی در اقتصاد می‌شود. بانک مرکزی آمارهای ترازنامه‌ای را به تفکیک «بانک‌های تجاری»، «بانک‌های تخصصی» و «بانک‌های غیردولتی و موسسات اعتباری» منتشر می‌کند. بر اساس آمارهای بانک مرکزی در مهرماه رشد بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی در بانک‌های تجاری و تخصصی منفی بوده و از سطح آن کاسته شده، اما بدهی بانک‌های غیردولتی و موسسات اعتباری طی یک سال ۱۳۵ درصد رشد کرده است. میزان بدهی این گروه بانکی به بانک مرکزی نیز معادل ۷. ۵۲ هزار میلیارد تومان بوده و این در حالی است که این رقم در اسفند ماه معادل ۲. ۳۸ هزار میلیارد تومان بوده است. به بیان دیگر، طی هفت ماه حدود ۱۴ هزار میلیارد تومان به میزان بدهی بانک‌ها به بانک مرکزی تنها از طریق بانک‌های خصوصی و موسسات اعتباری افزوده شده است.