رئیس اداره عمران و بهسازی شهری راه و شهرسازی استان قم خبر داد:
بافت‌های تاریخی نیازمند برنامه‌ریزی منسجم
به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن- هیبنا به نقل از وزارت راه و شهرسازی، فهیمه فتاحی‌زاده در جلسه بنیاد قم پژوهیکه با موضوع لزوم حفظ و تقویت هویت شهری قم ساماندهی محورهای تاریخی - فرهنگی هسته مرکزی شهر که در خانه تاریخی یزدان پناه برگزار شد، افزود: برای استفاده بهتر از بافت تاریخی قم، نیازمند برنامه‌ریزی منسجم هستیم.
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان قم ، تصریح کرد: یکی از ویژگی‌های هویت این است که تمایز اشیاء یا مکان‌ها را نشان می‌دهد، این همان ویژگی کالبدی هویت است.
وی بیان کرد: جهت‌گیری ساختمان‌ها با در نظر گرفتن جهت وزش باد، نوع مصالح ساختمانی و توپوگرافی زمین و وضعیت خاک و... مواردی بوده که در بعد کالبدی هویت شهری مورد توجه است.
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان قم بر وجود کاربری‌های فرهنگی مثل حرم مطهر و مساجد و... که در عین حال نقش اِلمان شهری را نیز بر عهده دارند، اشاره کرد و گفت: آداب و سنن و مراسم مذهبی اشاره به جنبه فرهنگی هویت دارد. جهت‌گیری ساختمان‌ها به سمت قبله بخصوص در اماکن مذهبی و فرهنگی از دیگر رویکردهای توأمان کالبدی و فرهنگی در شکل دهی به هویت شهری است.
فتاحی‌زاده گفت: در بحث هویت فقط به دنبال کشف ظاهری یک عنصر یا یک شیء نیستیم بلکه به دنبال ارتباطات معنوی اشیاء و عناصر نیز باید باشیم و این همان شالوده جنبه معنایی و ایدئولوژی هویت است؛ هویت شهری یکسری ویژگی‌ها و شاخص‌های فکری دارد که باید مدنظر قرار گیرد و ارتباط مستقیم با جهان بینی شهروندان دارد.
فتاحی‌زاده اظهار کرد: آنچه در نقشه‌های دوره صفوی قم دیده می‌شود، نشان می‌دهد شهر قم باغ‌های زیادی داشته و بعنوان باغ شهر مطرح بوده و عنصر رودخانه قم و وجود آب بعنوان منشأ حیات و عنصر اصلی ساخت شهر مد نظر بوده است، در سنوات بعد و همزمان با توسعه فیزیکی شهر، ضمن حفظ منابع طبیعی، عناصر شهری چون ورودی‌ها و دروازه‌های شهر و نشانه‌های شاخص شهری، روی نقشه کاملاً مشخص است.
وی در تقسیم بندی بافت‌های شهر قم با بیان اینکه بافت فرسوده یکی دیگر از بافت‌های شهر قم محسوب می‌شود که بافت تاریخی داخل این بافت قرار دارد، گفت: از نظر من بهتر است از واژه بافت فرسوده استفاده نشود، چون این نام گذاری افراد را دچار دلسردی و بی‌انگیزگی برای ماندگاری و زندگی در این بافت‌ها می‌کند؛ لذا بهتر است عنوان «بافت ناکارآمد درون شهر» جایگزین آن شود، چرا که درون این هسته‌های مرکزی و میانی شهر زیرساخت‌ها و پتانسیل‌های خوبی وجود دارد که با برنامه‌ریزی لازم می‌توان از این ظرفیت برای نوسازی و بهسازی شهر استفاده کرد.
فتاحی‌زاده با اشاره به وجود گونه دیگری با عنوان بافت‌های حاشیه‌ای شهر و سکونتگاه‌های غیررسمی در شهرها، گفت: هم اکنون در قم ۱۱ سکونتگاه غیررسمی در محدوده شهر وجود دارد که با احتساب سکونتگاه‌های خارج از محدوده، تعداد آن‌ها به ۱۳ عدد می‌رسد.
وی افزود: بافت‌های با پیشینه روستایی یکی دیگر از گونه‌های بافت شهری است که به شهرها ملحق می‌شوند.
رئیس اداره عمران و بهسازی شهری اداره کل راه و شهرسازی استان قم با اشاره به ضرورت استفاده از ظرفیت بافت‌های ناکارآمد گفت: در حاشیه‌ها پروژه‌هایی انجام شده ولی از بافت ناکارآمد مرکز شهر مغفول مانده‌ایم، لیکن در حال حاضر تعدادی پروژه و محورهایی در جهت ساماندهی بافت‌های تاریخی پیش‌بینی شده که برخی از آن‌ها در مراحل اجرایی است.
