تغییر نسل نوسازی بافت فرسوده

به گزارش خبرنگار پایگاه خبری بانک مسکن - هیبنا، قانون، وزارت راه و شهرسازی و شرکت عمران و بهسازی شهری ایران را به عنوان دستگاه سیاست گذار و در مواردی مجری بازآفرینی شهری، احیای محله های آسیب پذیر و بهسازی بافت های فرسوده تعیین کرده است. پس از آنکه در دوره ای در دولت نهم، وزارت مسکن و شهرسازی سابق و شرکت عمران و بهسازی شهری ایران رأسا اقدام به خرید واحدهای مسکونی فرسوده در کل بافت و سپس تخریب و ساخت و ساز واحد مسکونی در آن محله ها کرد، مدیران این شرکت در دولت یازدهم به این نتیجه رسیدند که این اقدام اشتباه بود و می بایست مردم رأسا به بهسازی بافت های فرسوده اقدام کنند و دولت از حالت پیمانکار بزرگ خارج شده و صرفا به عنوان یک تسهیل گر، فرآیند مورد لزوم را ریل گذاری کند تا مردم، ساکنان محله های هدف بازآفرینی شهری و انبوه سازان با استفاده از منابع بانکی بازسازی و نوسازی خانه های فرسوده و محله های آسیب پذیر را انجام دهند.

مسئولان امر در دولت یازدهم که با رویکرد احیای بافت های ناکارآمد شهری به این موضوع ورود کرده بود، همواره معتفد بود تنها راه خروج بخش مسکن در تهران و کلان شهرها برای به راه افتادن چرخ اقتصاد کشور و ساخت و ساز در بافت فرسوده است و بارها از اینکه ۵۰ هزار میلیارد تومان منابع بانک مرکزی در دولت دهم به مسکن مهر اختصاص یافت انتقاد کردند.

با این حال شرکت عمران و بهسازی شهری ایران توانست در سال ۹۴ از بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار مجوز پرداخت تسهیلات بافت فرسوده را دریافت کند که به بانک های عامل اجازه داده شد از محل منابع داخلی خود و در صورت توازن در منابع و مصارف مبلغ ۵۰ میلیون تومان با نرخ سود ۱۸ درصد به متقاضیان بازسازی بافت فرسوده تسهیلات بدهند.

سرانجام وزارت راه و شهرسازی، ستاد ملی بازآفرینی شهری ایران متشکل از ۱۸ دستگاه را ایجاد کرد و آن را در قانون برنامه پنج سال ششم در قانون گنجاند تا وجاهت قانونی به آن داده شود؛ هدف از ایجاد این ستاد، تسریع در روند بازآفرینی شهری و احیای بافت های شهری آسیب پذیر به خصوص بافت های فرسوده و بافت های حاشیه ای شهرها بود که یکی از دستاوردهای مهم این ستاد تصویب چند سند بالادستی همچون «سند ملی بازآفرینی» بود.

سرانجام بهمن ماه سال گذشته گام تازه ای برای ورود به نوسازی بافت های ناکارآمد شهری برداشته شد؛ طرحی که تحت عنوان برنامه ملی بازآفرینی شهری «امید» در دستور کار حسن روحانی رئیس جمهور آغاز شد.

همزمان با طرح بازآفرینی شهری «امید»، بانک مسکن نیز به عنوان یک اقدام تقویتی، علاوه بر افزایش دوره بازپرداخت تسهیلات از محل اوراق حق تقدم مسکن از 12 سال به 15 سال، نرخ این تسهیلات برای مناطق بافت فرسوده با کاهش 1.5 درصدی از 17.5 درصد به 16 درصد و نرخ سود تسهیلات صندوق پس انداز مسکن یکم را از 8 درصد به 6 درصد تقلیل داد. در قالب اجرای این طرح، پیش بینی شده ضمن نوسازی بافت‌های فرسوده، بهسازی سکونت گاه‌های غیررسمی و حاشیه شهری و احیاء بافت‌های تاریخی، 250 هزار شغل نیز ایجاد شود.

با این حال، آنچه در قوانین بالادستی در درجه اهمیت بالایی قرار دارد، احیا و بازسازی بافت های فرسوده و نوسازی مناطق مسکونی است که در دولت مورد توجه قرار گرفته و ساکنان این مناطق امیدوارند تا هر چه زودتر تغییر محسوسی در روند نوسازی این مناطق مشاهده شود.