آیا بازار ثانویه ارزی می تواند در بخش مسکن اثر گذار باشد؟
اثر ثبات ساز بازار دوم
به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، سیاست گذاران ارزی به منظور تسهیل عرضه ارز صادرات غیرنفتی به بازار و از سوی دیگر پوشش تقاضای برای کالاهای غیرضروری بازار دوم ارزی را فعال کردند. این بازار در اولویت سوم کالایی قرار دارد. در این بازار از یک سو عرضه کنندگان با ارز 20 درصد از صادرات با پایه غیرنفتی و از سوی دیگر، واردکننده کالاهای غیرضروری با یکدیگر بر سر نرخ ارز توافق می کنند. در این بین صرافی ها به عنوان ضلع سوم می توانند ارز صادرکنندگان را به واردکنندگان واگذار کنند. بر اساس مقررات بانک مرکزی، صرافیهای مجاز به سامانه نیما دسترسی دارند و میتوانند این ارز را خریداری و آن را به واردکنندگان کالاهای گروه سوم که تقاضای خرید ارز دارند عرضه کنند. انتظار میرود به منظور توسعه بازار، فعالیت صرافیها در بازار دوم نیز آزادانهتر صورت گیرد. بازار دوم ارزی و به رسمیت شناختن نرخ بازار، امری ضروری در شرایط فعلی به شمار میرفت. اما این تصمیم درست نیازمند تصمیمات درست بعدی نیز است. اگر نرخ بازار دوم دارای محدودیتهای دستوری باشد، نمیتوان انتظار برونرفت بازار از وضعیت فعلی را داشت. کارشناسان معتقدند که سازوکار قیمتی بازار دوم باید به گونهای باشد که هیچ گونه سقف و کفی متوجه قیمت نباشد. در واقع در حالتی میتوان انتظار نتیجه ثمربخش از بازار دوم را داشت که متغیرهای اقتصادی با نرخ واقعی خودشان در اقتصاد حرکت کنند. بنابر تاکید کارشناسان، نقش سیاستگذار در قیمت توافقی نباید به شکل مستقیم و دخالتی باشد؛ بلکه تنها در قامت ناظر بازار کنترلهای لازم میتواند انجام شود. در نتیجه الزام اول برای کارآتر بودن بازار دوم، واقعی بودن قیمت و خودداری سیاستگذار در تعیین آن است. اما الزام دومی که میتواند ضریب شفافیت را در بازار افزایش دهد، اعتمادسازی برای فعالان اقتصادی است. در شرایط کنونی وضعیت کم اطمینانی در فضای اقتصادی حاکم است و تهدید فعالان اقتصادی به یک سوژه برای بسیاری تبدیل شده تا تمامی مشکلات اقتصاد ایران را متوجه آنها کنند. در چنین فضایی کنش فعالانه تجار در بازار دوم با خطر همراه است. اگر مجموعه سیاستگذاری به دنبال پویایی بازار دوم است باید از گامهایی که بوی سلب اعتماد میدهند عقبنشینی کند و فضا را به سمت اعتمادسازی پیش ببرد. به عقیده کارشناسان، در این حالت است که عملکرد شفاف در بازار دوم قوت میگیرد و بازار با استقبال مواجه خواهد شد.اما سوال مشخص این است که آیا فعال شدن بازار دوم ارزی می تواند اثر مثبتی بر سایر دارایی ها مانند مسکن داشته باشد؟ برای پاسخ به این پرسش باید به این نکته اشاره کرد که نرخ ارز به عنوان یکی از متغیرهای مهم اقتصاد کلان می تواند سیگنال مثبت یا منفی به بازارهای دارایی منعکس کند. اگر نوسانات ارزی افزایش یابد، این امکان وجود دارد که بخش قابل توجهی از نقدینگی سرگردان به جای بازارهای تولید نظیر مسکن راهی عملیات های سفته بازانه شود و در نتیجه از میزان تشکیل سرمایه در بازار مسکن و ساختمان کاسته می شود. در زمان ثبات ارزی است که تولیدکنندگان می توانند چشم انداز مشخصی از بازارهای اقتصادی داشته باشند و فرآیند تولید را برای این اساس تنظیم کنند. این در حالی که در زمان افزایش نوسانات ارزی، بازار مسکن نیز مانند سایر بازارهایی که در اقتصاد کشور ارزش افزوده ایجاد می کنند با اما و اگر روبرو می شود و چشم انداز تولید در این بازار نیز برای تولیدکننده، مصرف کننده و سرمایه گذار روشن نخواهد بود. در حالی بخش قابل توجهی از منابع ریالی سرگردان راهی بازار ارز و طلا شده است، که اگر ثبات قیمتی به این دو بازار بازگردد، این منابع می تواند برای سرمایه گذاری در بخش مسکن استفاده شود.