هشت چالش عمده بخش مسکن

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، پایش های صورت گرفته توسط سازمان برنامه در بازار مسکن بیانگر آن است که عملکردها در حوزه ساخت و تولید واحدهای مسکونی در کشور و همچنین شرایط صاحبخانه شدن خانه اولی ها در سال گذشته متناسب با اهداف برنامه ششم توسعه نبوده است.
در حوزه ساخت و تولید مسکن طبق قانون برنامه ششم مقرر شده بود در سال 97 تعداد 910 هزار واحد مسکونی در کل کشور ساخته و عرضه شود اما پروانه هایی که توسط شهرداری ها در این سال برای ساخت مسکن در شهرها صادر شد از عرضه 472 هزار واحد مسکونی حکایت دارد. بنابراین در این گزارش مشخص است تنها 51 درصد از هدف عالیه دولت و مجلس در شاخص تولید مسکن در سال 97 محقق شد.
شاخص دیگر که مشکل بازار مسکن را نشان می دهد شاخص توان دسترسی به مسکن ملکی در کشور است. مطابق برنامه ششم توسعه قرار بود توان اقتصادی خانوارهای متقاضی مسکن به گونه ای ارتقاء پیدا کند که مدت زمان انتظار برای خرید خانه به 9 سال برسد. این شاخص از نسبت میانگین قیمت یک خانه متراژ کوچک به متوسط درآمد خانوارها بدست می آید. اما در سال گذشته این شاخص در حد 11 سال بود.
سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور با انتشار گزارش اهداف و عملکردهای برنامه ششم توسعه در سال دوم اجرا –سال 97- ضمن بررسی وضعیت شاخص های بخش مسکن، هشت چالش اصلی این بخش را تشریح کرد با این هدف که دستگاه های متولی برای تحقق کامل اهداف برنامه ششم در سال های باقی مانده از اجرای این برنامه، شرایط بهبود بازار مسکن را فراهم بیاورند.
این چالش ها به شرح زیر است:
عدم تناسب عرضه واحدهای مسکونی با تقاضای واقعی و مصرفی در بازار مسکن، وجود خانه های خالی به دلیل عدم استطاعت گروه های پایین درآمدی، کاهش متوسط نرخ مالکیت مسکن که موجب افزایش اجاره نشینی و افزایش تقاضا و به تبع آن افزایش قیمت اجاره مسکن شده است، سهم پایین مسکن اجتماعی در تامین مسکن گروه های نیازمند و برخی مشکلات کیفیت ساخت و مسایل اجتماعی در صورت تامین این نوع از مسکن، نیاز به منابع بسیار (مبلغی معادل 9 هزار میلیارد تومان) برای تامین و تکمیل زیرساخت ها و همچنین تاسیسات روبنایی آموزشی، درمانی و سایر خدمات مورد نیاز محله های مسکن مهر ، مساحت بافت های نابسامان و پهنه های فقر شهری در حدود 132 هزار هکتار و تمرکز جمعیتی نزدیک به 21 میلیون نفری در این مناطق، سهم 40 درصدی جمعیت ساکن در بافت فرسوده از کل جمعیت شهری کشور، جمعیت 10 میلیون نفری ساکن در 77 هزار هکتار بافت فرسوده، رشد سکونتگاه های غیررسمی که 11 میلیون نفر الان در آنها ساکن هستند، عدم تعادل شدید بین تقاضای موثر و عرضه مسکن به ویژه در بازار مسکن اجاره ای.
گزارش پایگاه خبری بانک مسکن –هیبنا- درباره چالش های ذکر شده در بخش مسکن حاکی است: تمرکز عمده مشکلات در این بخش متوجه بافت های فرسوده است و در عین حال چنانچه این مشکل حل شود، بخش زیادی از سایر چالش های بخش مسکن نیز مرتفع خواهد شد.
کارشناسان اقتصادی می گویند: نوسازی پایدار بافت های فرسوده باعث افزایش عرضه مسکن ارزان در دل شهرهای بزرگ می شود. این افزایش عرضه به صاحب خانه شدن خانوارهای دهک های متوسط رو به پایین در جنوب شهر تهران و همچنین سایر شهرهای بزرگ کمک خواهد کرد. در نتیجه امکان کنترل قیمت مسکن فراهم می شود.
همچنین از آنجا که بخش زیادی از مستاجرهای کم درآمد جامعه در بافت های فرسوده ساکن هستند، نوسازی بافت فرسوده و افزایش عرضه خانه از این طریق، مشکل اجاره نشین های ضعیف را نیز حل خواهد کرد.