رشد منابع و مصارف بانکی

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، یکی از چالش های نظام بانکی در سال گذشته، رشد منابع بانک ها بوده است. در حالی که بازارهایی نظیر سکه و طلا و اخیرا بورس بازدهی بالایی را ثبت کرده اند، یکی از نگرانی ها مبنی بر کاهش منابع بانک ها بوده است. اخیرا آمارهایی منتشر شده که نشان می دهد میزان نرخ سود در بازار بین بانکی کاهشی بوده است. همچنین بر اساس تصمیم هماهنگ بانک ها سقف نرخ سود برای سپرده ها 15 درصد تعیین شده است. این موضوع باعث می شود که برخی از کارشناسان نسبت به روند کاهشی منابع بانک ها، به خصوص در بخش منابع بلندمدت ابراز نگرانی کنند. اما آخرین آمارهای ارائه شده از سوی رییس کل بانک مرکزی، نشان می دهد که در سال 1398، روند افزایشی منابع و مصارف بانک ها تداوم داشته است. بر اساس آمارهای ارائه شده از سوی عبدالناصر همتی، میزان سپرده های مردم نزد سیستم بانکی در پایان سال 1398 نسبت به پایان سال 1397 با 32 درصد رشد به مبلغ 2411 هزار میلیارد تومان (دو هزار و چهارصد و یازده هزار میلیارد تومان) رسید. همچنین میزان تسهیلات پرداختی از سوی نظام بانکی در مدت یاد شده با ۲۶ درصد رشد به مبلغ ۹۷۵ هزار میلیارد تومان در پایان اسفند 1398 رسید. این دو عدد نشان می دهد که به رغم چالش های ایجاد شده در فضای اقتصاد کلان و همچنین بازدهی بالای برخی از بازارهای موازی، رشد منابع و مصارف بانک ها در حد قابل قبولی بوده است. این موضوع را می توان با تغییرات نرخ تورم مقایسه کرد. بر اساس آخرین آمارهای مرکز آمار ایران، نرخ تورم نقطه به نقطه در پایان سال 1398 به رقم 22 درصد رسیده است. با مقایسه کردن این موضوع می توان دریافت که هم رشد واقعی تسهیلات و هم رشد واقعی سپرده ها رقم مثبتی بوده است. رشد واقعی این دو، از تفاضل رشد اسمی و نرخ تورم نقطه به نقطه حاصل می شود.
اما سوال مهم این است که چرا در زمان بحران های اقتصادی رشد سپرده ها و تسهیلات می تواند یک نکته مثبت برای اقتصاد کشور محسوب شود؟ رشد سپرده ها به این معنی است که هنوز اعتماد برای سپرده گذاری نزد بانک ها وجود دارد و بسیاری از مشتریان به دلیل مزایایی نظیر، کم ریسک بودن سرمایه گذاری در بانک ها، حفاظت از منابع خود و استفاده از خدمات متنوع بانکی، سرمایه خود را در نظام بانکی حفظ می کنند. از سوی دیگر، رشد بالای تسهیلات دهی نشان می دهد که بانک ها در شرایطی که اقتصاد هنوز در شرایط رکودی به سر می برند، شرایط را برای اعطای تسهیلات به مشتریان حفظ کردند و در نتیجه بنگاه های تولیدی را در شرایط نامناسب اقتصادی، تنها نگذاشته اند. از سوی دیگر، روند تسهیلات دهی به خانوارها نیز مانند بنگاه ها تداوم دارد. در نتیجه این آمارها تایید می کند، به رغم چالش های موجود در اقتصاد کلان، بانک ها پویایی خود را حفظ کرده اند.