اهرم مالیاتی ابزار ایجاد تعادل در بازار مسکن

حمید یاری تحلیلگر بازار مسکن با اشاره به تجربه سایر کشورها در هدایت عرضه کنندگان به ساخت مسکن مناسب با الگوی مصرف، به پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، گفت: یکی از روش های تشویق سازندگان به عرضه مسکن کم متراژ است. بدین صورت که آن‌دسته از انبوه‌سازان یا توسعه‌گرانی که اقدام به ساخت مسکن مطابق با الگوی تقاضا می‌کنند در وهله اول از پرداخت مالیات نقل و انتقال موضوع ماده ۵۹ قانون مالیات‌های مستقیم معاف هستند.
وی ادامه داد: براساس قانون مالیات‌های مستقیم، هم‌اکنون نقل و انتقالات املاک مسکونی شامل پرداخت مالیات به میزان ۵ درصد ارزش منطقه‌ای ملک فروخته شده می‌شود که اوایل سال گذشته مبلغی که سازندگان باید بابت این مالیات پرداخت می‌کردند، افزایش یافت. در این لایحه برای ایجاد انگیزه قوی در انبوه‌سازان و توسعه‌گران به منظور ساخت وعرضه واحدهای کم‌متراژ به بازار مسکن، همچنین تعیین شده است این گروه از سازندگان از مالیات موضوع ماده ۷۷ قانون مالیات‌های مستقیم نیز معاف شوند.
وی عنوان کرد: براساس این ماده مالیاتی، کلیه ساخت وسازهای مسکونی در اولین نقل و انتقال خود مشمول پرداخت مالیاتی معادل ۱۵ تا ۲۵ درصد از عایدی حاصل از ساخت وساز با عنوان مالیات بر ساخت وفروش مسکن هستند. مطابق برآوردهای صورت گرفته این مالیات حدود ۳ تا ۵ درصد متوسط قیمت فروش مسکن است که از سال های گذشته سازندگان نسبت به آن اعتراض داشتند.
به گفته وی همچنین تاکید شده در صورتی که این گروه از سازندگان تمام یا بخشی از واحدهای ساخته شده خود را به بازار اجاره عرضه کنند نیز مشمول معافیت پرداخت مالیات بر اجاره هم خواهند شد و این معافیت شامل مالکان بعدی نیز می‌شود.
یاری عنوان کرد: به این ترتیب سه گروه معافیت مالیاتی برای سازندگان واحدهای مسکونی کم‌متراژ می‌تواند منجر به ایجاد انگیزه قوی در انبوه‌سازان و توسعه‌گران برای ساخت واحدهای مسکونی کوچک‌متراژ و مطابق با الگوی غالب تقاضا شود.
وی تصریح کرد: در حال حاضر یکی از مهم ترین مسائل بازار مسکن نبود تعادل میان عرضه و تقاضا و همچنین نبود انگیزه میان سازندگان برای ساخت واحدهای مسکونی کوچک و میان متراژ است. بررسی ها نشان می دهد بر خلاف نیاز غالب متقاضیان به واحدهای مسکونی کوچک و میان متراژ( کمتر ۸۰ مترمربع)، بخش مهمی از واحدهای مسکونی ساخته و عرضه شده به بازار مسکن واحدهای بزرگ متراژ( بزرگ تر از ۱۰۰ مترمربع ) هستند.
وی گفت: اگرچه بخش زیادی از سازندگان نیز به دلیل ناهماهنگی قدرت خرید متقاضیان و بودجه موردنیاز برای خرید واحدهای مسکونی بزرگ متراژ در فروش این نوع واحدها با مشکل مواجه هستند اما اغلب به دلیل شرایط نامناسب برای ساخت واحدهای کوچک متراژ از جمله ضوابط ساخت تعیین شده از سوی شهرداری، به ساخت واحدهای بزرگ متراژ تمایل بیشتری نشان می دهند موضوعی بر ناهماهنگی و عدم تعادل میان عرضه و تقاضا در بازار مسکن می افزاید.