افت جزیی تراکنش های خرید

به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا، آمارهای شاپرک در مهر‌ماه منتشر شد. در بخشی از گزارش، شاخص‌های عملکردی شاپرک در ماه مذکور بررسی شده است. نخستین شاخص عملکردی شاپرک، تعداد و ارزش تراکنش‌های شاپرک است. اهمیت این شاخص به این دلیل است که تعداد تراکنش‌های شاپرک در اقتصاد نشان‌دهنده تقاضای موجود در اقتصاد است. بررسی آمارهای عملکردی شاپرک نشان می‌دهد در ماه مذکور بالغ بر ۳میلیارد تراکنش با ارزشی به میزان ۵۹۷میلیارد تومان در شبکه الکترونیک پرداخت کارت پردازش شده که نسبت به شهریورماه کاهشی معادل 4.6 درصدی در تعداد و حدود 7.8 درصدی در ارزش ریالی داشته است. این موضوع نشان می‌دهد که تقاضا در اقتصاد در ماه مذکور کاهش یافته است.

در این گزارش برای ارائه تحلیل قابل‌اتکا متغیرهای ارزشی و مبلغی به‌صورت حقیقی نیز بررسی شده‌اند. به عبارت دیگر، متغیر ارزشی اسمی تورم‌زدایی شده تا اثر عامل تورم موجب برداشت‌های اشتباه و انحراف در تصمیم‌گیری نشود. ازاین‌رو با این کار شاخص مناسب‌تری برای بیان رشد ارزش تراکنش‌ها به‌دست می‌آید. آمارهای رسمی حاکی از آن است که ارزش اسمی تراکنش‌های مهر ماه سال جاری نسبت به ماه گذشته رشد منفی معادل 7.8 درصدی داشته؛ درحالی‌که ارزش حقیقی تراکنش‌های مذکور، کاهش رشدی به میزان ۱۱درصدی را تجربه کرده است. همچنین مقایسه آمارهای نقطه‌ای ارزش تراکنش‌های شاپرک در مهر حاکی از رشد ۲۳درصدی در ارزش اسمی تراکنش‌ها و منفی ۱۱درصد در ارزش حقیقی تراکنش‌ها است.

کارشناسان اقتصادی بر این باورند که کاهش ارزش حقیقی تراکنش‌ها می‌تواند به عوامل متعددی بستگی داشته باشد. اصلی‌ترین دلیل این موضوع، عقب افتادن تقاضای اسمی از تورم و به دنبال آن کاهش تقاضای واقعی خانوار است. علاوه بر این، کاهش تقاضای واقعی اقتصاد برای اقتصاد کشور ما که در شرایط رکود تورمی به سر می‌برد، سبب تشدید وضعیتی رکودی خواهد شد و به این منظور سیاست‌های تحریک تقاضای خانوار نظیر سیاست‌های حمایتی از خانوار و بهبود چشم‌انداز اقتصاد کشور را در این شرایط مناسب می‌دانند.

یکی دیگر از آمارهای عملکردی شاپرک، بررسی سهم تعدادی و ارزشی ابزارهای پذیرش در شبکه الکترونیک پرداخت است. شبکه الکترونیکی پرداخت کارت سه نوع «ابزار پذیرش اینترنتی»، «ابزار پذیرش موبایلی» و «ابزار پذیرش کارت‌خوان فروشگاهی» را پشتیبانی می‌کند. آمار منتشرشده شاپرک نشان می‌دهد بیشترین سهم بازار تراکنش‌ها در اختیار ابزار کارت‌خوان فروشگاهی است.

آمارهای رسمی نشان می‌دهد در هفتمین ماه سال جاری از کل تراکنش‌ها به میزان ۹۰درصد متعلق به کارت‌خوان فروشگاهی بوده و ابزار پذیرش اینترنتی با سهم ۷درصدی و ابزار پذیرش موبایلی با سهم سه درصدی به ترتیب در جایگاه‌های بعدی قرار دارند. تحلیل‌های رسمی حاکی از این موضوع است که دلیل گسترده بودن استفاده از کارت‌خوان‌ها و بالا بودن تعداد تراکنش‌های ابزار پذیرش کارت‌خوان فروشگاهی را می‌توان عواملی مانند وجود محدودیت انجام تراکنش روی ابزار پذیرش موبایلی، تعداد بالای ابزار کارت‌خوان فروشگاهی، فراگیر بودن این ابزار، عدم نیاز این ابزار به تجهیزات مکمل دیگر نظیر کامپیوتر یا گوشی موبایل و عواملی از این قبیل دانست. این درحالی است که به‌منظور استفاده از ابزار پذیرش اینترنتی، به بستر اینترنتی امن و در استفاده از ابزار پذیرش موبایل به وجود دستگاه گوشی تلفن همراه نیاز است که ممکن است هنگام خرید در دسترس همگان قرار نداشته باشد.